Chiếm hơn 80% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam, lực lượng doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ hiện đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra việc làm và thúc đẩy phát triển kinh tế. Cộng đồng Doanh nghiệp Nhỏ và Siêu nhỏ (OBC) dự đoán giai đoạn 2022-2030, Việt Nam sẽ có khoảng 2,4 triệu doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp này đang phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt trong việc tiếp cận và ứng dụng các nền tảng công nghệ và tri thức tiên tiến trên toàn cầu. Hiểu rõ doanh nghiệp siêu nhỏ là bước đầu tiên để các chủ doanh nghiệp nắm bắt cơ hội, xây dựng kế hoạch tăng trưởng lâu dài, sử dụng hiệu quả các nguồn lực sẵn có.
Vậy, doanh nghiệp siêu nhỏ là gì? Thế nào là doanh nghiệp nhỏ và vừa? Đâu là tiêu chí xác định doanh nghiệp vừa và nhỏ? Tất cả thắc mắc sẽ được Thuế Quang Huy giải đáp qua bài viết dưới đây.
Khái niệm doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, vừa
Doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ là những tổ chức kinh doanh có quy mô khiêm tốn, đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, đặc biệt tại Việt Nam, nơi các doanh nghiệp này chiếm phần lớn tổng số doanh nghiệp hoạt động.
Theo Điều 5 Nghị định 80/2021/NĐ-CP, việc xác định doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa dựa trên hai tiêu chí chính: số lao động tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) và tổng doanh thu hoặc tổng nguồn vốn.
Các tiêu chí này được phân loại theo từng lĩnh vực cụ thể, bao gồm: nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng và chế biến thủy sản, sản xuất công nghiệp và xây dựng, hoạt động thương mại và các dịch vụ liên quan.
Dưới đây là bảng tổng hợp chi tiết các tiêu chí xác định doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ theo các lĩnh vực phổ biến:
Doanh nghiệp siêu nhỏ là gì?
|
Tiêu chí |
Nông – lâm nghiệp, thủy – hải sản | Công nghiệp và xây dựng |
Thương mại và dịch vụ |
| Số lao động tham gia BHXH |
Dưới 10 người |
Dưới 10 người |
Dưới 10 người |
| Tổng doanh thu của năm |
Dưới 3 tỷ đồng |
Dưới 3 tỷ đồng |
Dưới 10 tỷ đồng |
| Tổng nguồn vốn của năm |
Dưới 3 tỷ đồng |
Dưới 3 tỷ đồng |
Dưới 3 tỷ đồng |
Doanh nghiệp nhỏ là gì?
| Tiêu chí | Nông – lâm nghiệp, thủy – hải sản | Công nghiệp và xây dựng |
Thương mại và dịch vụ |
| Số lao động tham gia BHXH |
Dưới 100 người |
Dưới 100 người |
Dưới 50 người |
| Tổng doanh thu của năm |
Dưới 50 tỷ đồng |
Dưới 50 tỷ đồng |
Dưới 100 tỷ đồng |
| Tổng nguồn vốn của năm |
Dưới 20 tỷ đồng |
Dưới 20 tỷ đồng |
Dưới 50 tỷ đồng |
Doanh nghiệp vừa là gì?
|
Tiêu chí |
Nông – lâm nghiệp, thủy – hải sản | Công nghiệp và xây dựng |
Thương mại và dịch vụ |
| Số lao động tham gia BHXH |
Dưới 200 người |
Dưới 200 người |
Dưới 100 người |
| Tổng doanh thu của năm |
Dưới 200 tỷ đồng |
Dưới 200 tỷ đồng |
Dưới 300 tỷ đồng |
| Tổng nguồn vốn của năm |
Dưới 100 tỷ đồng |
Dưới 100 tỷ đồng |
Dưới 100 tỷ đồng |
Các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, với lợi thế linh hoạt và sáng tạo, đóng góp không nhỏ vào sự phát triển kinh tế bền vững của quốc gia. Việc hiểu rõ mô hình doanh nghiệp sẽ giúp doanh nghiệp dễ dàng tận dụng các chính sách ưu đãi từ Nhà nước và xác định vị thế của mình trên thị trường.
Chi tiết các tiêu chí xác định doanh nghiệp vừa và nhỏ, siêu nhỏ
Xác định quy mô doanh nghiệp là một bước quan trọng nhằm đảm bảo các đơn vị kinh doanh được hưởng đúng các chính sách hỗ trợ từ Nhà nước. Cùng tìm hiểu chi tiết 5 tiêu chí xác định doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng như doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định dưới đây.
Xác định lĩnh vực hoạt động
Lĩnh vực hoạt động là yếu tố đầu tiên để phân loại quy mô doanh nghiệp. Tiêu chí này được pháp luật quy định và căn cứ vào lĩnh vực kinh doanh chính thức mà doanh nghiệp đã khai báo với cơ quan chức năng.
Doanh nghiệp cần căn cứ vào Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam ban hành theo Quyết định 27/2018/QĐ-TTg để xác định lĩnh vực hoạt động. Đối với doanh nghiệp hoạt động đa ngành nghề, có thể căn cứ vào lĩnh vực mang lại doanh thu cao nhất để xác định ngành nghề chính.
Trong trường hợp khó xác định, doanh nghiệp có thể xem xét lĩnh vực có số lao động sử dụng nhiều nhất. Quy định này linh hoạt nhưng đòi hỏi doanh nghiệp phải có dữ liệu tài chính và nhân sự rõ ràng để xác minh.
Xác định số lao động sử dụng BHXH bình quân trên năm
Số lao động tham gia BHXH là một tiêu chí quan trọng, phản ánh quy mô thực tế về nhân sự của doanh nghiệp. Số liệu này được tính bằng cách tổng hợp số lao động tham gia BHXH tại thời điểm cuối mỗi tháng trong năm, sau đó chia đều cho 12 tháng.
Số nhân viên được đăng ký và tham gia bảo hiểm xã hội bình quân trong năm được tính theo công thức sau:
Số lao động bình quân năm = Tổng số lao động tham gia BHXH của tất cả các tháng trong năm/12
Đối với doanh nghiệp hoạt động chưa đủ 1 năm, số lao động bình quân sẽ được tính dựa trên tổng số lao động tham gia BHXH của các tháng hoạt động, chia cho số tháng hoạt động. Lưu ý: Số lao động tháng được xác định tại thời điểm cuối tháng, dựa trên chứng từ BHXH nộp cho cơ quan BHXH.
Ví dụ: Một doanh nghiệp mới hoạt động 6 tháng và có tổng cộng 60 lao động tham gia BHXH trong 6 tháng đó. Số lao động bình quân năm sẽ là: 60/6 = 10 lao động.
Xác định tổng doanh thu của doanh nghiệp
Tổng doanh thu được xác định dựa trên báo cáo tài chính năm liền kề mà doanh nghiệp nộp cho cơ quan thuế. Doanh thu tổng hợp từ các hoạt động kinh doanh, bao gồm bán sản phẩm và cung cấp dịch vụ.
Nếu doanh nghiệp hoạt động dưới một năm hoặc chưa phát sinh doanh thu, quy mô sẽ được xác định dựa trên tiêu chí vốn điều lệ hoặc nguồn vốn. Điều này giúp đảm bảo quyền lợi cho các doanh nghiệp mới thành lập nhưng chưa đạt được doanh thu ổn định.
Giả sử, một công ty kinh doanh thương mại có tổng doanh thu năm 2023 là 15 tỷ đồng, nằm trong giới hạn cho doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực thương mại (dưới 100 tỷ đồng), công ty được phân loại là doanh nghiệp nhỏ.
Xác định và kê khai doanh nghiệp vừa và nhỏ
Sau khi xác định các tiêu chí trên, doanh nghiệp cần tiến hành kê khai quy mô và nộp hồ sơ cho cơ quan quản lý hoặc tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Việc kê khai phải đảm bảo chính xác và trung thực, bởi nếu phát hiện kê khai sai lệch, doanh nghiệp có thể bị yêu cầu hoàn trả các hỗ trợ đã nhận và chịu trách nhiệm pháp lý.
Doanh nghiệp điền vào tờ khai xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa, theo mẫu quy định tại Nghị định 80/2021/NĐ-CP, và nộp cho cơ quan có thẩm quyền. Nếu có sai sót trong thông tin kê khai, doanh nghiệp cần điều chỉnh trước thời điểm được hưởng hỗ trợ.
Xác định tổng vốn điều lệ của doanh nghiệp vừa và nhỏ
Tổng vốn điều lệ hoặc nguồn vốn cũng là tiêu chí cơ bản để xác định quy mô doanh nghiệp. Theo quy định, tổng vốn điều lệ của doanh nghiệp vừa và nhỏ được lấy từ bảng cân đối kế toán trong báo cáo tài chính năm trước. Trường hợp doanh nghiệp hoạt động dưới một năm, số liệu này được lấy tại thời điểm cuối quý liền kề.
Nguồn vốn không chỉ phản ánh khả năng tài chính mà còn ảnh hưởng đến việc tiếp cận các gói hỗ trợ, vay vốn, và đối tác kinh doanh. Lưu ý: Số liệu cần được kê khai trung thực và chính xác, tránh các sai phạm dẫn đến hậu quả pháp lý.
Vai trò của doanh nghiệp vừa và nhỏ là gì?
Doanh nghiệp vừa và nhỏ không chỉ là lực lượng nòng cốt thúc đẩy tăng trưởng GDP mà còn mang đến nhiều giá trị đáng kể khác.
- Tăng trưởng GDP và tạo thêm cơ hội lao động
DNVVN đóng góp đáng kể vào GDP quốc gia thông qua sản xuất, thương mại và dịch vụ. Với khả năng tạo việc làm cho một lượng lớn lao động, đặc biệt là ở các vùng kinh tế khó khăn, các doanh nghiệp này giúp giảm thiểu tỷ lệ thất nghiệp và cải thiện đời sống của hàng triệu người lao động.
- Ổn định các hoạt động kinh tế của quốc gia
Nhờ sự linh hoạt, DNVVN thường khai thác các thị trường ngách mà doanh nghiệp lớn bỏ qua. Ngoài ra, sự hợp tác giữa các doanh nghiệp này tạo ra mạng lưới sản xuất và tiêu thụ hiệu quả, góp phần phân bổ tài nguyên kinh tế đồng đều, giúp nền kinh tế ổn định hơn trong mọi lĩnh vực.
- Đẩy mạnh sáng tạo và thay đổi trong các mô hình kinh doanh
Với đặc điểm nhạy bén, năng động, DNVVN tiên phong trong việc thử nghiệm các mô hình kinh doanh mới, áp dụng công nghệ hiện đại, và điều chỉnh linh hoạt theo xu hướng thị trường. Điều này không chỉ nâng cao sức cạnh tranh mà còn tạo động lực dịch chuyển cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại và bền vững.
- Thúc đẩy các hoạt động kinh tế tại địa bàn
Không giống các doanh nghiệp lớn tập trung tại các khu kinh tế trọng điểm, DNVVN hiện diện rộng rãi tại các địa phương, đặc biệt ở vùng sâu vùng xa. Điều này góp phần tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập và phát triển kinh tế tại chỗ, giúp giảm chênh lệch phát triển giữa các khu vực.
Chính sách hỗ trợ dành cho các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và doanh nghiệp vừa
Doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa đóng góp rất nhiều vào tăng trưởng kinh tế. Để thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp này, Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ nhằm tháo gỡ khó khăn và nâng cao năng lực cạnh tranh. Sau đây là những biện pháp hỗ trợ được thiết kế để đáp ứng đặc thù của mỗi nhóm doanh nghiệp.
Hỗ trợ tư vấn
Một trong những khó khăn thường gặp của các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp mới thành lập, là việc nắm bắt và tuân thủ các quy định pháp luật. Nhằm giúp DNNVV cải thiện hiệu quả hoạt động, chính sách hỗ trợ tư vấn bao gồm các lĩnh vực như tài chính, nhân sự, sản xuất, bán hàng và quản lý nội bộ.
- Doanh nghiệp siêu nhỏ: Được hỗ trợ 100% chi phí tư vấn, tối đa 50 triệu đồng/năm. Trong trường hợp do phụ nữ làm chủ hoặc có nhiều lao động nữ, mức hỗ trợ có thể tăng lên tối đa 70 triệu đồng/năm.
- Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Hỗ trợ lần lượt 50% và 30% chi phí tư vấn, với mức tối đa là 100 triệu và 150 triệu đồng/năm.
Hỗ trợ công nghệ
Công nghệ đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng suất và hiệu quả kinh doanh. Chính sách hỗ trợ công nghệ dành cho DNNVV tập trung vào chuyển đổi số, tự động hóa quy trình và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.
- Chuyển đổi số: Hỗ trợ 50% chi phí thuê hoặc mua giải pháp số hóa, tối đa từ 20 triệu đồng (doanh nghiệp siêu nhỏ) đến 100 triệu đồng (doanh nghiệp vừa) mỗi năm.
- Sở hữu trí tuệ: Hỗ trợ chi phí tư vấn xác lập quyền sở hữu trí tuệ hoặc chuyển giao công nghệ, với mức tối đa 100 triệu đồng/năm.
Hỗ trợ tiếp cận tín dụng
Nguồn vốn luôn là mối quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp. Các hình thức hỗ trợ tài chính bao gồm cấp vốn, vay vốn ưu đãi hoặc các chương trình khuyến khích đầu tư từ chính phủ và tổ chức tài chính. Ngoài ra, doanh nghiệp còn có thể được hỗ trợ về kế hoạch tài chính, giúp tối ưu hóa chi phí và tăng cường khả năng tiếp cận nguồn vốn đầu tư.
Chính sách hỗ trợ tín dụng được xét duyệt thông qua hai hình thức sau:
- Xếp hạng tín nhiệm: Khuyến khích tổ chức tín dụng đánh giá tín nhiệm doanh nghiệp để giảm thiểu rủi ro khi cho vay.
- Bảo lãnh tín dụng: Các doanh nghiệp có thể được Quỹ bảo lãnh tín dụng cấp bảo lãnh dựa trên tài sản đảm bảo hoặc phương án kinh doanh khả thi.
Hỗ trợ thuế, kế toán
Các thủ tục hành chính thuế và chế độ kế toán được thiết kế đơn giản hơn nhằm giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp siêu nhỏ.
- Thủ tục kế toán đơn giản: Doanh nghiệp không cần lập bảng cân đối tài khoản và chỉ cần nộp báo cáo tài chính cơ bản.
- Ưu đãi thuế: Doanh nghiệp nhỏ và vừa được áp dụng mức thuế suất thu nhập doanh nghiệp thấp hơn trong một số trường hợp.
Hỗ trợ mặt bằng sản xuất
Mặt bằng sản xuất là yếu tố quan trọng nhưng thường gây khó khăn do chi phí cao. Chính sách hỗ trợ giá thuê mặt bằng tại các khu công nghiệp và cụm công nghệ cao giúp các doanh nghiệp giảm chi phí, với thời gian hỗ trợ tối đa 5 năm.
Tuy nhiên, chính sách này không áp dụng cho doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hoặc vốn nhà nước.
Các hỗ trợ khác dành cho doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa
Ngoài các chính sách chính, DNNVV còn được hưởng nhiều hỗ trợ khác nhằm phát triển bền vững như sau:
- Hỗ trợ các trung tâm khởi nghiệp, cơ sở công nghệ và không gian làm việc
- Thành lập hoặc tham gia hình thành các cơ sở này theo mô hình đối tác công tư.
- Hưởng ưu đãi về miễn, giảm tiền thuê đất, sử dụng đất, và thuế thu nhập doanh nghiệp.
- Hỗ trợ tiếp cận và phát triển thị trường mới
- Tổ chức chuỗi phân phối sản phẩm với ít nhất 80% hàng hóa do DNNVV cung ứng.
- Miễn, giảm các chi phí thuê đất và thuế liên quan.
- Ưu tiên khi tham gia đấu thầu công trình công.
- Hỗ trợ thông tin, hướng dẫn chuyên môn và dịch vụ pháp lý
- Cung cấp thông tin kinh doanh, tín dụng, thị trường và công nghệ trên cổng thông tin quốc gia.
- Xây dựng mạng lưới tư vấn viên, miễn giảm chi phí tư vấn cho doanh nghiệp.
- Tổ chức các chương trình hỗ trợ pháp lý, cung cấp kiến thức và thông tin pháp luật.
- Nâng cao kỹ năng và trình độ của đội ngũ lao động
-
- Miễn, giảm chi phí các khóa đào tạo về khởi sự kinh doanh và quản trị doanh nghiệp.
- Hỗ trợ đào tạo nghề trực tiếp tại doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất, chế biến.
Thành lập doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa trọn gói, nhanh chóng tại Thuế Quang Huy
Với hơn 13 năm kinh nghiệm, Thuế Quang Huy đã khẳng định vị thế là đối tác đáng tin cậy trong lĩnh vực hỗ trợ thành lập doanh nghiệp. Đội ngũ chuyên viên giàu kinh nghiệm và am hiểu pháp luật của Thuế Quang Huy cam kết cung cấp dịch vụ chuyên nghiệp, nhanh chóng, chính xác và tận tâm trong từng khâu thực hiện. Chúng tôi cam kết giúp khách hàng hoàn tất quá trình đăng ký và đi vào hoạt động kinh doanh trong thời gian sớm nhất.
Thuế Quang Huy hiện cung cấp ba gói dịch vụ linh hoạt, phù hợp với mọi nhu cầu khách hàng:
|
Gói dịch vụ |
Chi phí (VNĐ) | Thời gian hoàn thành |
Nội dung dịch vụ |
| Gói Cơ bản | 1.500.000 | 3 ngày | Tư vấn, giấy phép kinh doanh, con dấu tròn, đăng bố cáo thành lập. |
| Gói Hoàn thiện | 4.000.000 | 5-7 ngày | Bao gồm công việc trong gói Cơ bản và mở tài khoản ngân hàng, đăng ký hồ sơ ban đầu, hóa đơn điện tử (300 số). |
| Gói Nâng cao | 4.900.000 | 5-7 ngày | Bao gồm công việc trong gói Hoàn thiện và đăng ký chữ ký số (3 năm), miễn phí 2 tháng dịch vụ kế toán thuế. |
*Chi phí trên chưa bao gồm phí VAT 10% và có thể thay đổi tùy vào tình hình và nhu cầu thực tế của doanh nghiệp. Liên hệ để nhận báo giá chi tiết!
Khi lựa chọn dịch vụ tại Thuế Quang Huy, khách hàng được đảm bảo:
- Hoàn tất thủ tục chính xác: Thuế Quang Huy chịu trách nhiệm toàn bộ nếu xảy ra sai sót, cam kết xử lý nhanh chóng và hiệu quả.
- Tiết kiệm thời gian và công sức: Doanh nghiệp chỉ cần cung cấp thông tin ban đầu, mọi thủ tục sẽ được xử lý trọn gói.
- Miễn phí tư vấn pháp lý: Bao gồm tư vấn về kế toán, thuế và hợp đồng liên quan đến thành lập doanh nghiệp.
- Ưu đãi kế toán thuế: Miễn phí 2 tháng đầu sử dụng dịch vụ, giúp doanh nghiệp giảm bớt gánh nặng chi phí vận hành ban đầu.
Các câu hỏi thường gặp về doanh nghiệp siêu nhỏ và nhỏ
Thời gian áp dụng chế độ kế toán cho doanh nghiệp siêu nhỏ là bao lâu?
Căn cứ theo Thông tư 132/2018/TT-BTC, doanh nghiệp siêu nhỏ được áp dụng chế độ kế toán đơn giản trong toàn bộ quá trình hoạt động kinh doanh. Không có thời hạn bắt buộc chuyển đổi sang chế độ kế toán theo quy định của Luật Kế toán trừ khi doanh nghiệp tự nguyện thực hiện.
Điều này mang lại sự linh hoạt và tiết kiệm chi phí quản lý cho doanh nghiệp siêu nhỏ, đặc biệt là trong các lĩnh vực không đòi hỏi quy trình kế toán phức tạp.
Doanh nghiệp siêu nhỏ có cần phải lập Báo cáo Tài chính không?
Theo Thông tư 132/2018/TT-BTC, doanh nghiệp siêu nhỏ không bắt buộc phải lập Báo cáo Tài chính hàng năm. Thay vào đó, doanh nghiệp chỉ cần ghi sổ và lưu trữ các chứng từ kế toán theo phương pháp đơn giản phù hợp với quy mô.
Tuy nhiên, trong trường hợp doanh nghiệp cần vay vốn ngân hàng, tham gia đấu thầu, hoặc thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác, việc lập Báo cáo Tài chính vẫn là cần thiết để đáp ứng yêu cầu của các bên liên quan.
Hiểu rõ doanh nghiệp siêu nhỏ là gì cùng các tiêu chí phân loại doanh nghiệp vừa và nhỏ không chỉ giúp bạn xác định chính xác quy mô hoạt động, mà còn tận dụng hiệu quả các chính sách ưu đãi của nhà nước. Điều này đặc biệt quan trọng trong việc hoạch định chiến lược kinh doanh và đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.
Nếu bạn đang cần tư vấn hoặc hỗ trợ thủ tục liên quan đến thành lập doanh nghiệp, hãy để Thuế Quang Huy đồng hành. Với kinh nghiệm và sự tận tâm, chúng tôi cam kết mang đến giải pháp toàn diện, từ tư vấn pháp lý, kế toán đến hỗ trợ triển khai hoạt động kinh doanh hiệu quả. Liên hệ Thuế Quang Huy ngay hôm nay để nhận được sự hỗ trợ chuyên nghiệp!
