Thừa kế chứng khoán là việc cá nhân nhận quyền sở hữu chứng khoán theo di chúc hoặc theo pháp luật. Người thừa kế được phép tham dự đại hội cổ đông, nhận cổ tức, lợi tức.
Đồng thời, cá nhân cần thực hiện nghĩa vụ nộp thuế TNCN với ngân sách nhà nước khi được nhận thừa kế chứng khoán. Công thức và cách tính thuế thu nhập cá nhân từ thừa kế chứng khoán nào chính xác nhất? Hãy cùng Thuế Quang Huy tìm hiểu trong bài viết này nhé.
Căn cứ pháp lý tính thuế TNCN từ nhận thừa kế chứng khoán
Căn cứ ở Khoản 9, Điều 2 của Thông tư 111/2013/TT-BTC, thu nhập từ nhận thừa kế chứng khoán đã được quy định là khoản thu nhập mà cá nhân được nhận theo di chúc hoặc quy định của pháp luật.
Thừa kế chứng khoán bao gồm: cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu, quyền mua cổ phiếu, chứng chỉ quỹ và những loại chứng khoán khác dựa trên các quy định của Luật Chứng khoán và cổ phần của cá nhân trong công ty cổ phần (CTCP) tại Luật Doanh nghiệp.
Ngoài ra, căn cứ để tính thuế thu nhập cá nhân từ thừa kế chứng khoán còn dựa trên quy định ở Điều 16 của Thông tư 111/2013/TT-BTC (đã được sửa đổi bởi Khoản 1, Điều 19 của Thông tư 92/2015/TT-BTC) về thu nhập tính thuế và thuế suất.
Cách tính thuế thu nhập cá nhân từ thừa kế chứng khoán
Cách tính thuế TNCN từ thừa kế chứng khoán gồm có 2 trường hợp dành cho cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú. Mời bạn cùng Thuế Quang Huy tìm hiểu tiếp nhé.
Tính thuế TNCN từ thừa kế chứng khoán với cá nhân cư trú
Trường hợp với cá nhân cư trú, công thức tính thuế TNCN từ thừa kế chứng khoán như sau:
Số tiền thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất 10%
Trong đó:
- Thu nhập tính thuế là phần giá trị tài sản mà cá nhân đã nhận được từ thừa kế và vượt trên 10.000.000 đồng với mỗi lần phát sinh. Được tính trên tất cả các mã chứng khoán được nhận, chưa trừ một khoản chi phí nào ở thời điểm cá nhân đăng ký chuyển quyền sở hữu.
- Chứng khoán giao dịch tại Sở Giao dịch chứng khoán: Giá trị của chứng khoán sẽ được căn cứ dựa trên giá tham chiếu ở Sở Giao dịch chứng khoán ngay tại thời điểm cá nhân đăng ký quyền sở hữu chứng khoán.
- Chứng khoán thuộc trường hợp còn lại: Giá trị của chứng khoán sẽ căn cứ trên giá trị sổ sách kế toán của công ty đã phát hành loại chứng khoán này (tại thời điểm công ty lập báo cáo tài chính gần nhất) trước thời điểm đăng ký quyền sở hữu chứng khoán đó.
- Thuế suất để tính thuế thu nhập cá nhân từ thừa kế chứng khoán dựa vào Biểu thuế toàn phần với tỷ lệ 10%.
- Thời điểm xác định thu nhập tính thuế là thời điểm mà cá nhân làm thủ tục đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng chứng khoán được thừa kế.
Tính thuế TNCN từ thừa kế chứng khoán với cá nhân không cư trú
Đối với cá nhân không cư trú, công thức để tính thuế TNCN từ thừa kế chứng khoán như sau:
Số tiền thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất 10%
Trong đó:
- Thu nhập tính thuế từ nhận thừa kế chứng khoán của cá nhân không cư trú sẽ là phần giá trị tài sản thừa kế trên 10.000.000 đồng theo từng lần có phát sinh thu nhập được nhận ở Việt Nam.
- Phần thu nhập từ nhận thừa kế chứng khoán với cá nhân không cư trú cũng được xác định tương tự cá nhân cư trú.
- Thời điểm để xác định thu nhập tính thuế TNCN từ nhận thừa kế chứng khoán là thời điểm mà cá nhân làm thủ tục để đăng ký quyền sở hữu hoặc sử dụng tài sản ở Việt Nam.
Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế thu nhập cá nhân từ thừa kế chứng khoán
Đối với thu nhập từ việc nhận thừa kế chứng khoán, kỳ tính thuế sẽ được áp dụng cho từng lần phát sinh thu nhập. Có thể hiểu, khi nào thu nhập từ nhận thừa kế chứng khoán phát sinh thì cá nhân phải nộp tờ khai thuế thu nhập cá nhân từ thừa kế chứng khoán lên cơ quan thuế.
- Thời hạn chậm nhất để cá nhân nộp hồ sơ kê khai thuế TNCN là ngày thứ 10, tính từ ngày phát sinh nghĩa vụ thuế.
- Nếu cá nhân có nguồn thu nhập từ thừa kế chứng khoán thuộc diện được miễn thuế thì cũng phải nộp tờ khai thuế TNCN lên cơ quan thuế. Tức là, trường hợp được miễn thuế TNCN từ thừa kế như bố mẹ thừa kế cho con hoặc ông bà thừa kế cho cháu thì cũng cần nộp tờ khai thuế TNCN.
- Cơ quan quản lý của Nhà nước hoặc các tổ chức có thẩm quyền chỉ thực hiện thủ tục chuyển quyền sở hữu, sử dụng chứng khoán, phần vốn góp và những tài sản khác phải đăng ký quyền sở hữu, sử dụng cho người nhận thừa kế khi cơ quan thuế đã cấp đầy đủ chứng từ nộp thuế hay giấy xác nhận về khoản thu nhập từ thừa kế chứng khoán được miễn thuế TNCN.
Quy định về hồ sơ chuyển quyền sở hữu chứng khoán từ thừa kế
Về hồ sơ chuyển quyền sở hữu từ thừa kế chứng khoán sẽ được thực hiện ở Điều 28 theo Quy chế ban hành đã đính kèm theo Quyết định 08/QĐ-HĐTV năm 2023 gồm:
- Văn bản đề nghị chuyển quyền sở hữu từ người nhận thừa kế chứng khoán hoặc đại diện của người nhận thừa kế theo mẫu 16B/ĐKCK. Được kèm theo bản sao giấy tờ để thể hiện thông tin nhận diện của người nhận thừa kế và bản sao hợp lệ về Giấy chứng tử của người thừa kế chứng khoán.
- Bản sao của tài liệu chứng minh rằng cá nhân đã nộp thuế thu nhập cá nhân từ thừa kế chứng khoán như: tờ khai, thông báo nộp thuế TNCN có xác nhận từ cơ quan thuế và văn bản xác nhận đã đóng thuế vào ngân sách nhà nước.
- Đối với trường hợp thừa kế theo di chúc:
- Bản sao hợp lệ về Di chúc hợp pháp dựa trên các quy định của pháp luật;
- Văn bản khai nhận hoặc từ chối nhận thừa kế của người được hưởng thừa kế nhưng không phụ thuộc vào nội dung của di chúc;
- Bản sao hợp lệ của văn bản về việc phân chia tài sản thừa kế, nếu trong trường hợp di chúc không có ghi rõ số lượng chứng khoán thừa kế;
- Đối với trường hợp thừa kế theo pháp luật:
- Bản tường trình liên quan đến các mối quan hệ nhân thân của người để lại thừa kế chứng khoán từ người nhận thừa kế. Bản tường trình cần liệt kê đầy đủ thông tin về: vợ, chồng, cha/mẹ đẻ, cha/mẹ nuôi, con nuôi, con đẻ,… cũng như người làm tường trình cần cam kết về độ chính xác và tính trung thực của những thông tin đã kê khai ở bản tường trình. Nếu có phát sinh tranh chấp, người làm tường trình cần chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật;
- Bản sao của văn bản thoả thuận trong trường hợp phân chia di sản thừa kế dành cho nhiều người trong diện được nhận thừa kế hoặc văn bản khai nhận di sản thừa kế trong trường hợp chỉ có một người nhận thừa kế và được xác nhận của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
- Bản sao có xác nhận từ cơ quan công chứng hay cơ quan nhà nước thẩm quyền liên quan đến văn bản từ chối nhận di sản thừa kế hoặc văn bản uỷ quyền đứng tên người sở hữu, quản lý di sản thừa kế nếu trong trường hợp nhiều người nhận thừa kế uỷ quyền cho người khác;
- Giấy yêu cầu chuyển khoản chứng khoán theo mẫu 21/LK Quy chế hoạt động lưu ký chứng khoán được Hội đồng thành viên VSDC ban hành. Theo đó, trường hợp cùng TLVK cần chuẩn bị 02 bản và khác TVLK sẽ chuẩn bị 03 bản. Cá nhân cần chuẩn bị văn bản của TVLK từ người để lại thừa kế mở tài khoản gửi VSDC nhằm xác nhận số dư của chứng khoán lưu ý. Bên cạnh đó, trong quá trình làm thủ tục chuyển quyền sở hữu thì cần thực hiện cam kết phong toả chứng khoán.
Câu hỏi thường gặp khi tính thuế thu nhập cá nhân từ thừa kế chứng khoán
Thời gian khai thuế TNCN từ thừa kế chứng khoán là trong thời gian nào?
Căn cứ vào quy định ở Khoản 6, Điều 26 của Thông tư 111/2013/TT-BTC thì thời gian thực hiện kê khai thuế thu nhập cá nhân từ thừa kế chứng khoán sẽ được thực hiện theo từng lần phát sinh, bao gồm cả trường hợp được miễn thuế.
Cá nhân được nhận thừa kế chứng khoán nhưng chưa làm thủ tục để chuyển quyền sở hữu thì có cần nộp thuế TNCN hay không?
Thuế TNCN chỉ phát sinh trong trường hợp cá nhân nhận thừa kế chứng khoán và đã thực hiện chuyển quyền sở hữu. Do đó, nếu cá nhân nhận thừa kế nhưng chưa chuyển quyền sở hữu thì không phải nộp thuế thu nhập cá nhân từ thừa kế chứng khoán.
Trường hợp, cá nhân nhận thừa kế chứng khoán đã nộp thuế nhưng bán lỗ thì có được hoàn thuế TNCN hay không?
Theo quy định của Luật Thuế TNCN thì cá nhân đã nộp thuế thu nhập cá nhân từ thừa kế chứng khoán nhưng bán lỗ thì sẽ không được hoàn thuế.
Trên đây là giải đáp của Thuế Quang Huy về cách tính thuế thu nhập cá nhân từ thừa kế chứng khoán. Nếu bạn đang cần thực hiện quyết toán thuế TNCN khi có nguồn thu nhập do thừa kế chứng khoán thì có thể liên hệ qua hotline: 0917.371.518 – 0286.2553.948 để được đội ngũ nhân viên dày dặn kinh nghiệm tư vấn nhé.