Thu nhập từ đầu tư vốn là gì? Cách tính thuế TNCN từ đầu tư vốn

Tương tự như thu nhập từ tiền lương, tiền công thì thu nhập từ đầu tư vốn cũng thuộc diện chịu thuế TNCN. Vậy công thức và cách tính thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư vốn như thế nào là chính xác?

Hãy cùng Thuế Quang Huy tìm hiểu cách tính thuế TNCN từ đầu tư vốn và cách kê khai đơn giản ở bài viết này nhé.

Khoản thu nhập từ đầu tư vốn là gì?

Thu nhập từ đầu tư vốn là khoản thu nhập mà cá nhân nhận được thông qua các hình thức như: tiền lãi cho vay, lợi tức cổ phần, hoạt động kinh doanh bất động sản, quỹ đầu tư chứng khoán,…

Theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân thì thu nhập từ đầu tư vốn thuộc diện thu nhập chịu thuế TNCN.

Cách xác định thuế TNCN từ đầu tư vốn

Căn cứ vào Khoản 3, Điều 2 của Thông tư 111/2013/TT-BTC đã được bổ sung, sửa đổi theo Khoản 6, Điều 11 của Thông tư 92/2015/TT-BTC thì xác định các khoản thu nhập chịu thuế TNCN từ đầu tư vốn dưới đây:

• Tiền lãi từ việc cho các đối tượng như: doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân vay theo hợp đồng hay thoả thuận vay. Không tính tiền lãi được nhận thông qua các tổ chức tín dụng hay chi nhánh ngân hàng quốc tế;
• Cổ tức mà cá nhân nhận được thông qua việc góp vốn mua cổ phần;
• Thu nhập qua cổ tức bằng cổ phiếu, lợi tức ghi tăng vốn;
• Thu nhập nhận được từ đầu tư vốn qua các hình thức khác, có thể là góp vốn đầu tư bằng hiện vật, danh tiếng, quyền sử dụng đất, bằng phát minh và sáng chế;
• Thu nhập cá nhân nhận được từ lãi tín phiếu, trái phiếu và các giấy tờ có giá khác bởi những tổ chức trong nước phát hành, ngoại trừ phần thu nhập đã được hướng dẫn ở tiết g.1 và g.3, Điểm g, Khoản 1, Điều 3 của Thông tư này;
• Phần tăng thêm của giá trị vốn góp đã nhận được thực hiện giải thể doanh nghiệp, chuyển đổi mô hình hoạt động, rút vốn, chia, tách, sáp nhập hoặc hợp nhất doanh nghiệp;
• Lợi tức nhận được do tham gia góp vốn vào Quỹ đầu tư chứng khoán, quỹ đầu tư khác được thành lập và vận hành theo quy định; tham gia góp vốn để thành lập các tổ chức tín dụng dựa trên quy định của Luật tổ chức tín dụng;
• Lợi tức mà cá nhân nhận được nhờ tham gia góp vốn vào công ty hợp danh, hợp tác xã, liên doanh, hợp đồng hợp tác kinh doanh, công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) và các hình thức kinh doanh khác dựa trên quy định của Luật Hợp tác xã và Luật Doanh nghiệp. Tuy nhiên, lợi tức của doanh nghiệp tư nhân, công ty TNHH MTV do cá nhân làm chủ sẽ không tính thuế TNCN từ đầu tư vốn. Có thể hiểu, tiền lợi nhuận mà Giám đốc công ty TNHH MTV do chính cá nhân đó làm chủ và chủ DNTN sẽ không phải chịu thuế TNCN.

Hướng dẫn tính thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư vốn

Tính thuế TNCN từ đầu tư vốn với cá nhân cư trú

Công thức tính thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư vốn với các cá nhân cư trú như sau:

Số tiền thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất 5%

Trong đó:

• Thu nhập tính thuế: Đây là khoản thu nhập chịu thuế mà cá nhân nhận được (Đã được hướng dẫn cụ thể tại mục 2);
• Thuế suất tính thuế TNCN từ đầu tư vốn: Dựa vào biểu thuế toàn phần với thuế suất 5% theo quy định của Luật thuế TNCN;
• Thời điểm để tính thuế TNCN từ đầu tư vốn: Thời điểm mà người nộp thuế nhận được thu nhập do tổ chức, cá nhân chi trả.

Tuy nhiên, một số trường hợp đặc biệt thì thời điểm xác định thu nhập tính thuế như sau:

• Thu nhập từ lợi tức ghi tăng vốn: Thời điểm xác định thu nhập tính thuế sẽ là thời điểm cá nhân chuyển nhượng hoặc rút vốn;
• Thu nhập từ cổ tức được trả bằng cổ phiếu: Thời điểm xác định thu nhập tính thuế là thời điểm cá nhân chuyển nhượng cổ phiếu;
• Thu nhập từ đầu tư vốn ở nước ngoài: Thời điểm xác định thu nhập tính thuế là thời điểm cá nhân nhận được thu nhập;
• Thu nhập từ giá trị phần vốn góp tăng thêm: Phần thu nhập này sẽ được nhận khi doanh nghiệp giải thể, chia, tách, sáp nhập hoặc rút vốn cũng như chuyển đổi mô hình hoạt động. Do vậy, thời điểm tính thuế TNCN là từ thời điểm cá nhân thực nhận thu nhập khi chuyển đổi mô hình, chia, tách, rút vốn hay giải thể doanh nghiệp.

Tính thuế TNCN từ đầu tư vốn với cá nhân không cư trú

Đối với cá nhân không cư trú thì cách tính thuế TNCN từ đầu tư vốn sẽ được tính bằng công thức như sau:

Số thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế cá nhân không cư trú nhận khi đầu tư vốn tại Việt Nam x thuế suất 5%

Cách xác định thời điểm thu nhập tính thuế của cá nhân không cư trú khi đầu tư vốn ở Việt Nam cũng tương tự như cách xác định thu nhập tính thuế của cá nhân cư trú đã được hướng dẫn.

Hồ sơ kê khai thuế TNCN từ đầu tư vốn theo quy định

Doanh nghiệp trả thu nhập từ đầu tư vốn sẽ có trách nhiệm thực hiện khấu trừ thuế TNCN trước khi chi trả thu nhập cho cá nhân. Ngoại trừ một số trường hợp cá nhân tự kê khai thuế dựa trên hướng dẫn ở Khoản 9, Điều 26 của Thông tư 111/2013/TT-BTC.

• Nếu cá nhân trực tiếp thực hiện kê khai thuế TNCN từ đầu tư vốn thì hồ sơ gồm:
  • Mẫu 04/NNG-TNCN tờ khai thuế TNCN được ban hành dựa trên Thông tư 92/2015/TT-BTC;
  • Trường hợp này áp dụng với các nhân có thu nhập từ việc kinh doanh, bản quyền, nhượng quyền thương mại, trúng thưởng từ nước ngoài hoặc đầu tư vốn.
• Nếu doanh nghiệp đại diện kê khai thuế TNCN thì hồ sơ gồm:
  • Mẫu 06/TNCN tờ khai khấu trừ thuế thu nhập cá nhân, được ban hành kèm theo Thông tư 92/2015/TT-BTC;
  • Áp dụng với các tổ chức, cá nhân trả thu nhập khấu trừ thuế thu nhập từ đầu tư vốn, bản quyền, nhượng quyền thương mại, chuyển nhượng chứng khoán, trúng thưởng, hoạt động kinh doanh của cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú.

Thời hạn nộp thuế TNCN từ đầu tư vốn

• Kỳ tính thuế với từng lần phát sinh thu nhập sẽ được áp dụng với thu nhập từ chuyển nhượng và đầu tư vốn, thu nhập trúng thưởng, bản quyền, nhượng quyền thương mại, từ chuyển nhượng bất động sản, thừa kế hoặc quà tặng;
• Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế TNCN từ đầu tư vốn sẽ theo từng lần phát sinh nghĩa vụ thuế và chậm nhất là ngày thứ 10 (mười), kể từ ngày cá nhân phát sinh nghĩa vụ thuế với ngân sách nhà nước.

Các câu hỏi liên quan đến thuế TNCN từ đầu tư vốn

Có phải quyết toán thuế TNCN từ đầu tư vốn không?

Theo quy định, thu nhập từ đầu tư vốn là khoản thu nhập thuộc diện chịu thuế nên phải thực hiện kê khai và quyết toán thuế TNCN.

Đối với trường hợp đầu tư vốn bằng cổ phiếu thì tính thuế TNCN như thế nào?

Trường hợp cá nhân nhận cổ tức thông qua cổ phiếu và chưa đóng thuế thu nhập cá nhân ở thời điểm nhận cổ phiếu. Khi thực hiện chuyển nhượng số cổ phiếu này, cá nhân sẽ phải đóng thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư vốn và thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán.

Cụ thể như sau:

• Số tiền TNCN phải nộp khi phát sinh thu nhập từ đầu tư vốn sẽ dựa vào giá trị cổ tức ghi ở sổ sách kế toán hoặc dựa vào số lượng cổ phiếu thực nhận nhân với mệnh giá của cổ phiếu và thuế suất dành cho thu nhập từ đầu tư vốn;
• Nếu giá chuyển nhượng cổ phiếu nhận thay cho tổ chức thấp hơn mệnh giá thì tính thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư vốn theo giá thị trường ở thời điểm chuyển nhượng;
• Sau khi được nhận cổ tức bằng cổ phiếu, cá nhân có chuyển nhượng cổ phiếu cùng loại thì kê khai và nộp thuế  cho đến khi hết số cổ phiếu nhận thay cổ tức.

Một ví dụ cụ thể để bạn đọc hiểu rõ hơn cách tính thuế TNCN từ đầu tư vốn bằng cổ phiếu.

Anh H là cổ đông của công ty cổ phần A và đã được niêm yết ở Sở giao dịch chứng khoán. Các thông tin gồm:

• Năm 2023, anh H đã nhận được 5.000 cổ phiếu trả thay cổ tức của công A. Mệnh giá của CP là 10.000 đồng/phiếu;
• Tháng 02/2024, anh H đã thực hiện chuyển nhượng 2.000 cổ phiếu của công ty A với mức giá là 30.000 đồng/cổ phiếu;
• Tháng 05/2024, anh H chuyển nhượng 7.000 cổ phiếu với mức giá là 20.000 đồng/cổ phiếu.

Khi chuyển nhượng, anh H cần tính thuế TNCN từ đầu tư vốn và thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán. Cụ thể:

• Đối với lần chuyển nhượng tháng 02/2024:
  • Tính thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư vốn = (2.000 CP x 10.000 đồng) x 5% = 1.000.000 đồng.
  • Số tiền thuế TNCN tạm nộp với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán = (2.000 CP x 30.000 đồng) x 0,1% = 60.000 đồng.
• Đối với lần chuyển nhượng tháng 05/2024:
  • Tính thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư vốn = (3.000 CP x 10.000 đồng) x 5% = 1.500.000 đồng.
  • Số tiền thuế TNCN tạm nộp với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán = (7.000 CP x 20.000 đồng) x 0,1% = 140.000 đồng.

Ai có trách nhiệm nộp thuế TNCN từ đầu tư vốn?

Cá nhân có nguồn thu nhập phát sinh từ đầu tư vốn sẽ có trách nhiệm nộp thuế TNCN. Theo đó, doanh nghiệp sẽ khấu trừ thuế TNCN tại nguồn trước khi chi trả thu nhập cho cá nhân.

Bài viết này đã cung cấp công thức và cách tính thuế thu nhập cá nhân từ đầu tư vốn nhanh chóng nhất. Hy vọng những thông tin mà Thuế Quang Huy giới thiệu sẽ hữu ích với bạn đọc trong quá trình tính thuế TNCN từ đầu tư vốn.

Nếu có bất cứ vướng mắc nào hoặc cần tư vấn về dịch vụ quyết toán thuế TNCN, hãy liên hệ đến hotline: 0917.371.518 – 0286.2553.948 để được hỗ trợ nhé.