Theo Khoản 17 Điều 3 Luật Xây dựng 2014, giấy phép xây dựng là văn bản pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ đầu tư khi tiến hành xây mới, sửa chữa, cải tạo hay di dời công trình. Trên thực tế, giấy phép xây dựng hiện nay được chia thành ba loại: giấy phép xây dựng mới, giấy phép sửa chữa cải tạo và giấy phép di dời công trình.
Tuy nhiên, không phải công trình nào cũng cần thực hiện thủ tục này. Tại Khoản 2 Điều 89 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020) đã quy định rõ một số trường hợp được miễn giấy phép xây dựng, giúp giảm bớt thủ tục hành chính và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình triển khai dự án. Vậy cụ thể đó là những trường hợp nào? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn chi tiết và cập nhật mới nhất.
Cơ sở pháp lý quy định về miễn giấy phép xây dựng
- Luật Xây dựng 2014: Quy định cụ thể các trường hợp công trình được miễn giấy phép xây dựng.
- Luật Xây dựng sửa đổi 2020: Sửa đổi, bổ sung Khoản 2 Điều 89 Luật Xây dựng 2014, cập nhật chi tiết hơn về các công trình được miễn giấy phép.
- Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn 2024: Bổ sung, điều chỉnh một số quy định liên quan đến quản lý quy hoạch, làm rõ thêm phạm vi các trường hợp miễn giấy phép xây dựng theo định hướng mới.
- Luật Điện lực 2024: Quy định liên quan đến các công trình điện lực, trong đó có những trường hợp được miễn giấy phép xây dựng nhằm phù hợp với đặc thù ngành điện.
Quy định mới nhất về miễn giấy phép xây dựng áp dụng từ ngày 01/07/2025
Căn cứ tại Luật Đường sắt 2025, sửa đổi, bổ sung điểm h khoản 2 Điều 89 Luật Xây dựng 2014, kể từ ngày 01/7/2025, công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng đã được cơ quan chuyên môn thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi và nằm trong khu vực có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 hoặc thiết kế đô thị đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt sẽ thuộc diện miễn giấy phép xây dựng.
Ví dụ: Một khu đô thị mới đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 sẽ xác định rõ lô đất nào dành cho nhà ở, trường học, công viên hay trung tâm thương mại. Nếu dự án này đã được cơ quan chuyên môn thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi thì khi triển khai xây dựng, chủ đầu tư sẽ được miễn giấy phép xây dựng, thay vì phải xin phép riêng cho từng hạng mục công trình.
Các trường hợp miễn giấy phép xây dựng theo quy định mới nhất (1/7/2025)
So với quy định trước đây chỉ áp dụng cho nhà ở riêng lẻ dưới 7 tầng trong các dự án có quy hoạch chi tiết 1/500, phạm vi miễn giấy phép đã được mở rộng hơn. Cụ thể:
- Công trình bí mật nhà nước và công trình xây dựng khẩn cấp.
- Công trình thuộc dự án sử dụng vốn đầu tư công do Thủ tướng, Chủ tịch UBND các cấp hoặc các cơ quan trung ương quyết định đầu tư.
- Công trình xây dựng tạm theo quy định tại Điều 131 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020).
- Công trình sửa chữa, cải tạo bên trong hoặc mặt ngoài công trình, không tiếp giáp đường trong đô thị, không làm thay đổi công năng, không ảnh hưởng kết cấu chịu lực và phù hợp quy hoạch, an toàn phòng cháy, nổ, môi trường.
- Công trình quảng cáo không thuộc đối tượng cấp phép theo pháp luật về quảng cáo và công trình hạ tầng viễn thông thụ động.
- Công trình xây dựng nằm trên địa bàn hai đơn vị hành chính cấp tỉnh trở lên hoặc công trình tuyến ngoài đô thị, phù hợp với quy hoạch chi tiết hoặc quy hoạch kỹ thuật – chuyên ngành được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
- Công trình đã được cơ quan chuyên môn thông báo kết quả thẩm định thiết kế xây dựng sau thiết kế cơ sở, đủ điều kiện phê duyệt thiết kế xây dựng.
- Công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng đã được thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi tại khu vực có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 hoặc thiết kế đô thị được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
- Nhà ở riêng lẻ cấp IV, dưới 7 tầng ở nông thôn, miền núi, hải đảo, thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị hoặc quy hoạch chức năng, trừ công trình trong khu bảo tồn hoặc di tích lịch sử – văn hóa.
- Công trình trên biển thuộc dự án điện gió ngoài khơi đã được cấp có thẩm quyền giao khu vực biển để thực hiện dự án.
Thuế Quang Huy – Nhận định về việc miễn giấy phép xây dựng
Theo Thuế Quang Huy, quy định mới về miễn giấy phép xây dựng từ 01/7/2025 giúp giảm thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư triển khai dự án. Việc mở rộng phạm vi miễn giấy phép áp dụng cho cả công trình nhà ở, hạ tầng kỹ thuật và dự án đặc thù, giúp tối ưu thời gian, chi phí và đảm bảo tiến độ thi công.
Ý nghĩa tích cực của chính sách mới
Chính sách miễn giấy phép xây dựng mở rộng từ ngày 01/07/2025 mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho nhà đầu tư, doanh nghiệp và cả người dân như sau:
- Giảm thủ tục hành chính: Chủ đầu tư không phải thực hiện nhiều vòng “xin – cho” khi dự án đã được thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc thiết kế đô thị, giúp rút ngắn quy trình chuẩn bị đầu tư và tiết kiệm chi phí.
- Khuyến khích đầu tư: Việc miễn giấy phép tạo thuận lợi cho các dự án điện gió ngoài khơi, công trình tuyến liên tỉnh, khu đô thị hoặc khu công nghiệp, giúp doanh nghiệp tư nhân và nhà đầu tư nước ngoài (FDI) triển khai dự án nhanh chóng và an toàn.
- Tiếp cận thông lệ quốc tế: Ở nhiều quốc gia, khi dự án đã được thẩm định khả thi và có quy hoạch chi tiết, thủ tục xin phép xây dựng riêng biệt không còn cần thiết. Việt Nam áp dụng chính sách này nhằm tạo môi trường đầu tư minh bạch, thuận lợi và nâng cao năng lực cạnh tranh.
- Tạo cơ hội phát triển bền vững: Chính sách giúp các doanh nghiệp và chủ đầu tư tận dụng tối đa quy hoạch đã được phê duyệt, triển khai dự án hiệu quả, giảm chi phí xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
Rủi ro và thách thức trong thực tiễn
Dù mang lại nhiều lợi ích về thủ tục và thời gian, việc giảm bớt khâu cấp phép cũng đồng nghĩa với việc tăng trách nhiệm giám sát và hậu kiểm, đồng thời có thể phát sinh các vấn đề pháp lý nếu không tuân thủ đúng quy định. Cụ thể:
- Nguy cơ buông lỏng kiểm soát: Khi miễn giấy phép, vai trò kiểm tra thiết kế kỹ thuật và thi công chuyển sang hậu kiểm. Nếu cơ quan quản lý địa phương không giám sát chặt chẽ, có thể xảy ra thi công sai thiết kế, lấn chiếm chỉ giới xây dựng hoặc vi phạm các quy định về an toàn PCCC và môi trường.
- Chồng chéo với các thủ tục khác: Dù miễn giấy phép, chủ đầu tư vẫn phải thông báo khởi công và nộp hồ sơ thiết kế. Nếu địa phương không ban hành quy trình thống nhất, nhiều người có thể hiểu nhầm “miễn cấp phép” là “không cần thủ tục gì cả”, dẫn tới rủi ro pháp lý.
- Rủi ro pháp lý liên quan hồ sơ quy hoạch và thiết kế đô thị: Trong trường hợp hồ sơ quy hoạch hoặc thiết kế bị điều chỉnh hoặc hủy, công trình đang thi công có thể bị coi là không hợp pháp, dẫn đến tranh chấp hoặc yêu cầu khắc phục. Chủ đầu tư cần đảm bảo hồ sơ thẩm định và thông báo khởi công đầy đủ để bảo vệ quyền lợi.
Tác động tới các nhóm đối tượng
Chính sách miễn giấy phép xây dựng tạo ra những thay đổi rõ rệt trong cách triển khai dự án và quản lý công trình. Mỗi nhóm đối tượng từ chủ đầu tư, người dân đến cơ quan quản lý đều chịu tác động khác nhau, đòi hỏi sự thích ứng trong phương thức triển khai và giám sát để đảm bảo hiệu quả, an toàn và tuân thủ pháp luật.
- Chủ đầu tư dự án lớn: Quá trình triển khai nhanh các dự án hạ tầng, khu đô thị hoặc khu công nghiệp mà không phải xin phép từng hạng mục, tiết kiệm thời gian và chi phí đầu tư.
- Người dân ở nông thôn, miền núi: Duy trì quyền linh hoạt xây dựng nhà ở riêng lẻ, nhưng cần được hướng dẫn và giám sát để đảm bảo chất lượng công trình, an toàn kết cấu và phòng chống cháy nổ.
- Cơ quan quản lý địa phương: Trách nhiệm tăng cường giám sát hậu kiểm, đảm bảo các công trình tuân thủ quy hoạch, an toàn kỹ thuật và môi trường, đồng thời nâng cao năng lực và trách nhiệm quản lý so với phương thức tiền kiểm trước đây.
Nhận định tổng quát
Nhìn chung, quy định miễn giấy phép xây dựng giúp rút ngắn thời gian triển khai dự án, giảm chi phí vận hành và tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp và người dân. Đối với các dự án hạ tầng, khu đô thị, khu công nghiệp hay công trình dân dụng, việc miễn giấy phép giúp khởi công nhanh chóng, thúc đẩy phát triển kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp xây dựng.
Tuy nhiên, hiệu quả của quy định phụ thuộc vào khả năng giám sát của cơ quan quản lý địa phương. Dù được miễn giấy phép, chủ đầu tư vẫn phải tuân thủ các nghĩa vụ về quy hoạch, phòng cháy chữa cháy, an toàn lao động và bảo vệ môi trường. Hồ sơ thẩm định và thông báo khởi công trở thành căn cứ pháp lý quan trọng để bảo vệ quyền lợi khi xảy ra tranh chấp.
Từ góc nhìn của Thuế Quang Huy, đây là cơ hội để doanh nghiệp tận dụng quy định mới, triển khai dự án nhanh chóng và hiệu quả. Chúng tôi cung cấp dịch vụ thành lập công ty xây dựng trọn gói và tư vấn chi tiết về quy định miễn giấy phép xây dựng, giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa chính sách để bắt nhịp nhanh chóng với nhu cầu thị trường.
Dịch vụ thành lập công ty xây dựng trọn gói – Thuế Quang Huy
Thuế Quang Huy là đơn vị uy tín chuyên cung cấp các giải pháp thành lập và tư vấn doanh nghiệp, với nhiều năm kinh nghiệm đồng hành cùng hàng ngàn khách hàng. Chúng tôi mang đến dịch vụ thành lập công ty xây dựng trọn gói, xử lý toàn bộ các hạng mục công việc như sau:
- Tư vấn lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp với nhu cầu và ngành nghề kinh doanh.
- Soạn thảo và hoàn thiện hồ sơ pháp lý theo quy định hiện hành.
- Nộp hồ sơ đến cơ quan đăng ký kinh doanh và theo dõi tiến trình xử lý.
- Nhận giấy phép kinh doanh và thông báo công bố nội dung đăng ký doanh nghiệp.
- Khắc con dấu doanh nghiệp và hướng dẫn sử dụng hợp pháp.
- Hỗ trợ các thủ tục liên quan đến thuế, kế toán và nghĩa vụ pháp lý khác.
- Tư vấn các bước triển khai hoạt động kinh doanh một cách tối ưu và tuân thủ pháp luật.
Bảng giá dịch vụ thành lập công ty xây dựng tại Thuế Quang Huy:
|
Gói dịch vụ |
Chi phí | Thời gian hoàn tất |
Nội dung chính |
| Cơ bản | 1.500.000đ | 3 ngày | Tư vấn tên công ty, địa chỉ, ngành nghề, vốn; giấy phép kinh doanh; khắc con dấu; đăng bố cáo thành lập; mở tài khoản ngân hàng. |
| Hoàn thiện | 4.000.000đ | 5–7 ngày | Bao gồm gói cơ bản + đăng ký hồ sơ ban đầu; đăng ký hóa đơn điện tử 300 số; đăng ký chữ ký số 01 năm; miễn phí dịch vụ kế toán 2 tháng. |
| Nâng cao | 4.900.000đ | 5–7 ngày | Bao gồm gói hoàn thiện + đăng ký chữ ký số 03 năm; hỗ trợ tối đa về thủ tục pháp lý và kế toán. |
Với dịch vụ trọn gói này, khách hàng không phải lo lắng về các thủ tục phức tạp. Thuế Quang Huy cam kết đồng hành xuyên suốt quá trình, tư vấn chuyên nghiệp và đảm bảo mọi bước thực hiện đúng pháp luật. Chúng tôi giúp nhà đầu tư và doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực xây dựng nhanh chóng, hiệu quả, từ đó tập trung phát triển hoạt động kinh doanh và tận dụng cơ hội thị trường.
Một số câu hỏi thường gặp về miễn giấy phép xây dựng
Giấy phép xây dựng là gì?
Giấy phép xây dựng là tài liệu pháp lý do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp, cho phép tổ chức, cá nhân thực hiện việc xây dựng công trình theo đúng thiết kế, quy hoạch và các quy định pháp luật hiện hành. Văn bản này đảm bảo công trình thi công hợp pháp, an toàn về kỹ thuật và tuân thủ quy hoạch đô thị, nông thôn.
Nhà ở riêng lẻ ở nông thôn hoặc miền núi có phải xin giấy phép xây dựng không?
Nhà ở cấp IV hoặc dưới 7 tầng ở khu vực không có quy hoạch đô thị hoặc quy hoạch chức năng không cần xin giấy phép xây dựng. Tuy nhiên, nếu công trình nằm trong khu bảo tồn, di tích lịch sử – văn hóa vẫn phải xin giấy phép.
Nếu công trình đã được thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi trong khu vực quy hoạch 1/500 thì có cần xin giấy phép không?
Không. Đây là điểm mới từ 01/07/2025, công trình trong dự án đã thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi tại khu vực có quy hoạch 1/500 hoặc thiết kế đô thị được duyệt sẽ được miễn giấy phép.
Công trình điện gió ngoài khơi có cần giấy phép xây dựng không?
Các dự án điện gió ngoài khơi không cần xin giấy phép xây dựng nếu đã được cơ quan có thẩm quyền giao khu vực biển để thực hiện dự án. Đây là quy định mới nhằm thúc đẩy nhanh tiến độ các dự án năng lượng tái tạo.
Trường hợp sửa chữa, cải tạo nhà ở có phải xin giấy phép xây dựng không?
Chủ nhà không cần giấy phép xây dựng nếu sửa chữa hoặc cải tạo bên trong, hoặc cải tạo mặt ngoài công trình thỏa các điều kiện sau:
- Không tiếp giáp đường trong đô thị có yêu cầu quản lý kiến trúc.
- Không làm thay đổi công năng sử dụng.
- Không ảnh hưởng đến kết cấu chịu lực.
- Tuân thủ an toàn phòng cháy chữa cháy và bảo vệ môi trường.
Miễn giấy phép xây dựng có nghĩa là không cần làm bất kỳ thủ tục nào khác không?
Không. Chủ đầu tư vẫn phải thực hiện các thủ tục hậu kiểm như thông báo khởi công và nộp hồ sơ thiết kế cho cơ quan quản lý xây dựng, để đảm bảo công trình được kiểm soát và giám sát đúng quy định pháp luật.
Chủ đầu tư có cần thông báo khởi công khi công trình được miễn giấy phép không?
Có. Theo Điều 107 Luật Xây dựng, mọi công trình trước khi khởi công đều phải thông báo bằng văn bản cho cơ quan quản lý tại địa phương, ngay cả khi công trình được miễn giấy phép xây dựng. Thủ tục này giúp đảm bảo an toàn, minh bạch và hỗ trợ công tác giám sát của cơ quan nhà nước.
Tóm lại, chính sách miễn giấy phép xây dựng theo quy định mới từ 01/07/2025 mở ra nhiều cơ hội đầu tư, rút ngắn thủ tục hành chính, giảm chi phí và thời gian triển khai dự án. Tuy nhiên, bạn vẫn cần tuân thủ các nghĩa vụ về quy hoạch, an toàn xây dựng, phòng cháy chữa cháy và môi trường để đảm bảo công trình hợp pháp và an toàn. Nắm rõ các trường hợp được miễn giấy phép là bước quan trọng để triển khai dự án một cách hiệu quả và tránh rủi ro pháp lý.
Tại Thuế Quang Huy, chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn và hỗ trợ thành lập công ty xây dựng trọn gói, đồng thời hướng dẫn chi tiết về quy định miễn giấy phép xây dựng mới. Với đội ngũ chuyên viên vững vàng chuyên môn, Thuế Quang Huy giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa chính sách, hoàn tất thủ tục nhanh chóng và vận hành dự án hiệu quả. Liên hệ ngay để nhận tư vấn chuyên nghiệp và giải pháp trọn gói phù hợp cho doanh nghiệp của bạn.
