Trong 10 tháng đầu năm 2025, Việt Nam thu hút hơn 31,5 tỷ USD vốn FDI, tăng 15,6%(1) so với cùng kỳ, cho thấy sức hút mạnh mẽ của thị trường trong mắt nhà đầu tư quốc tế. Chính phủ cũng đang thúc đẩy hàng loạt chính sách cải cách và mở rộng cơ hội đầu tư, như Nghị định 245/2025/NĐ-CP và Thông tư 25/2025/TT-NHNN, nhằm đơn giản hóa thủ tục, tăng tính minh bạch và thu hút vốn ngoại.
Trong bối cảnh này, việc nắm rõ các quy định liên quan đến IRC và ERC sẽ giúp doanh nghiệp bắt kịp chính sách mới, triển khai dự án thuận lợi và hợp pháp, đồng thời tối ưu cơ hội đầu tư tại Việt Nam. Vậy IRC và ERC là gì, hai loại giấy phép này khác nhau như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ.
Căn cứ pháp lý quy định về IRC và ERC:
- Nghị định 31/2021/NĐ-CP: Hướng dẫn chi tiết Luật Đầu tư về điều kiện và ưu đãi đầu tư, ngành nghề kinh doanh, tiếp cận thị trường cho nhà đầu tư nước ngoài, thủ tục đầu tư, quản lý nhà nước, cũng như đầu tư ra nước ngoài và xúc tiến đầu tư tại Việt Nam.
- Nghị định 168/2025/NĐ-CP: Quy định hồ sơ, trình tự, thủ tục đăng ký doanh nghiệp và hộ kinh doanh, bao gồm đăng ký trực tuyến, liên thông thủ tục, cung cấp và chia sẻ thông tin, cũng như quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp và hộ kinh doanh
- Luật doanh nghiệp 2020: Điều chỉnh việc thành lập, tổ chức, quản lý, tổ chức lại, giải thể và các hoạt động liên quan của doanh nghiệp, bao gồm công ty TNHH, công ty cổ phần, công ty hợp danh, doanh nghiệp tư nhân, và quy định về nhóm công ty.
Tìm hiểu IRC là gì?
Định nghĩa IRC là gì?
IRC (Investment Registration Certificate), còn được gọi Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư là văn bản do Cơ quan đăng ký đầu tư cấp cho nhà đầu tư nước ngoài khi thành lập dự án đầu tư tại Việt Nam. Giấy phép này xác nhận thông tin cơ bản của dự án, bao gồm mục tiêu, quy mô, vốn đầu tư, địa điểm, thời hạn và tiến độ thực hiện.
Chỉ sau khi được cấp IRC, nhà đầu tư mới có thể tiến hành các bước tiếp theo như xin cấp ERC (Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp) để chính thức thành lập pháp nhân và đi vào hoạt động.
IRC có ý nghĩa thế nào đối với doanh nghiệp
Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC) cơ sở pháp lý đầu tiên cho phép nhà đầu tư nước ngoài triển khai dự án tại Việt Nam. Việc sở hữu IRC mang lại nhiều ý nghĩa quan trọng đối với doanh nghiệp:
- Xác nhận tính hợp pháp của dự án: IRC chứng minh dự án đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và cho phép hoạt động. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể thực hiện các hoạt động như góp vốn, mở tài khoản vốn đầu tư, ký kết hợp đồng hoặc tuyển dụng nhân sự hợp pháp.
- Cơ sở pháp lý cho các thủ tục tiếp theo: IRC là điều kiện bắt buộc để nhà đầu tư xin cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (ERC) và các loại giấy phép chuyên ngành khác nếu có.
- Ghi nhận quyền lợi và nghĩa vụ: IRC nêu rõ các quyền lợi như ưu đãi thuế, tiền thuê đất, đồng thời quy định nghĩa vụ của nhà đầu tư về tiến độ dự án, bảo vệ môi trường và tuân thủ pháp luật.
- Tăng uy tín và minh bạch: Việc được cấp IRC giúp doanh nghiệp khẳng định uy tín, tạo niềm tin với đối tác, ngân hàng, cơ quan quản lý, đồng thời thuận lợi hơn trong quá trình huy động vốn hoặc hợp tác đầu tư quốc tế.
Nội dung của IRC gồm những gì
Theo Điều 40 Luật Đầu tư 2020, một IRC hợp lệ phải bao gồm đầy đủ các nội dung sau:
- Tên và mã số dự án đầu tư: Giúp xác định danh tính pháp lý duy nhất của dự án.
- Tên nhà đầu tư và thông tin pháp lý liên quan: Bao gồm quốc tịch, số hộ chiếu hoặc giấy phép đăng ký kinh doanh đối với tổ chức.
- Địa điểm và quy mô sử dụng đất: Nêu rõ vị trí triển khai, diện tích đất, nhà xưởng hoặc cơ sở hạ tầng sử dụng.
- Mục tiêu, quy mô đầu tư: Trình bày lĩnh vực hoạt động, công suất, sản lượng, và mục đích cụ thể của dự án.
- Tổng vốn đầu tư và cơ cấu nguồn vốn: Gồm phần góp vốn của nhà đầu tư và phần huy động từ các tổ chức tín dụng hoặc đối tác khác.
- Thời hạn hoạt động của dự án: Thường tối đa 50 năm, có thể kéo dài đến 70 năm với dự án quy mô lớn hoặc tại địa bàn khó khăn.
- Tiến độ thực hiện dự án: Gồm thời hạn góp vốn, tiến độ xây dựng, vận hành và đưa dự án vào hoạt động.
- Ưu đãi và hỗ trợ đầu tư (nếu có): Như miễn giảm thuế, ưu tiên thuê đất hoặc hỗ trợ cơ sở hạ tầng.
- Điều kiện ràng buộc đối với nhà đầu tư: Áp dụng khi dự án thuộc lĩnh vực đầu tư có điều kiện hoặc ảnh hưởng đến an ninh, quốc phòng.
Khi nào doanh nghiệp cần xin IRC
Việc xin IRC không áp dụng cho mọi trường hợp, mà phụ thuộc vào tỷ lệ sở hữu vốn và quyền kiểm soát của nhà đầu tư trong doanh nghiệp. Cụ thể:
Trường hợp bắt buộc phải xin cấp IRC
- Dự án đầu tư do nhà đầu tư nước ngoài trực tiếp thực hiện tại Việt Nam.
- Dự án do tổ chức kinh tế có vốn nước ngoài chiếm trên 50% vốn điều lệ thực hiện.
- Dự án do công ty hợp danh có thành viên là cá nhân nước ngoài thực hiện.
- Dự án của doanh nghiệp được thành lập bởi tổ chức kinh tế có vốn nước ngoài trên 50% và tiếp tục duy trì tỷ lệ này khi đầu tư vào dự án mới.
Trường hợp không bắt buộc xin cấp IRC
- Doanh nghiệp 100% vốn trong nước hoặc tổ chức kinh tế có vốn nước ngoài không vượt quá 50%.
- Các hình thức đầu tư gián tiếp, như góp vốn, mua cổ phần hoặc phần vốn góp trong doanh nghiệp Việt Nam.
Tìm hiểu ERC là gì?
Định nghĩa ERC là gì
ERC (Enterprise Registration Certificate) giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp là văn bản xác nhận doanh nghiệp đã hoàn tất thủ tục thành lập và được pháp luật công nhận tư cách pháp nhân. Tài liệu là bản điện tử hoặc bản giấy do Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp cho doanh nghiệp sau khi hoàn tất thủ tục đăng ký thành lập.
ERC có ý nghĩa thế nào đối với doanh nghiệp
Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp mang nhiều ý nghĩa quan trọng, thể hiện vai trò trung tâm trong hoạt động pháp lý và kinh doanh:
- Xác nhận tư cách pháp nhân hợp pháp: Doanh nghiệp chỉ được công nhận là pháp nhân sau khi được cấp ERC. Khi đó, doanh nghiệp có thể ký hợp đồng, mở tài khoản ngân hàng, thuê lao động và tham gia các hoạt động kinh doanh.
- Cơ sở thực hiện nghĩa vụ thuế: Sau khi có ERC, doanh nghiệp mới có thể đăng ký mã số thuế, kê khai, nộp thuế và thực hiện các nghĩa vụ tài chính theo quy định.
- Điều kiện để tham gia thị trường: ERC là giấy phép khởi đầu giúp doanh nghiệp chính thức hoạt động, quảng bá thương hiệu và tiếp cận các cơ hội đầu tư, hợp tác kinh doanh.
- Tạo uy tín với đối tác và cơ quan quản lý: Việc có ERC giúp chứng minh doanh nghiệp hoạt động minh bạch, tuân thủ quy định pháp luật, từ đó nâng cao uy tín trong mắt khách hàng, nhà đầu tư và đối tác quốc tế.
Nội dung của ERC gồm những gì
Theo Điều 28 Luật Doanh nghiệp 2020, một ERC hợp lệ phải bao gồm đầy đủ các thông tin sau:
- Tên doanh nghiệp và mã số doanh nghiệp
- Địa chỉ trụ sở chính
- Thông tin người đại diện pháp luật hoặc chủ doanh nghiệp tư nhân.
- Vốn điều lệ hoặc vốn đầu tư ban đầu
- Ngành, nghề kinh doanh theo hệ thống mã ngành kinh tế Việt Nam.
Khi nào doanh nghiệp cần xin ERC
Doanh nghiệp cần thực hiện thủ tục xin cấp ERC trong các trường hợp sau:
- Khi thành lập doanh nghiệp mới: Đây là thủ tục bắt buộc để doanh nghiệp chính thức được công nhận và đi vào hoạt động hợp pháp.
- Khi có vốn đầu tư nước ngoài: Doanh nghiệp FDI phải xin Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC) trước, sau đó mới được cấp ERC để hoạt động kinh doanh.
- Khi thay đổi thông tin đăng ký kinh doanh: Bao gồm các thay đổi về tên doanh nghiệp, địa chỉ trụ sở chính, ngành nghề, vốn điều lệ hoặc người đại diện pháp luật.
So sánh IRC và ERC đối với công ty có vốn đầu tư nước ngoài
Khi thành lập doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam, nhà đầu tư cần hiểu rõ sự khác biệt giữa IRC (Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư) và ERC (Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp). Đây là hai loại giấy phép pháp lý bắt buộc, đóng vai trò nền tảng để doanh nghiệp FDI được phép hoạt động hợp pháp tại Việt Nam.
| Tiêu chí so sánh | Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC) | Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (ERC) |
| Căn cứ pháp lý | Luật Đầu tư 2020 (Điều 37, 38, 40) và Nghị định 31/2021/NĐ-CP | Luật Doanh nghiệp 2020 (Khoản 15 Điều 4, Điều 27–28) |
| Mục đích cấp | Xác nhận việc nhà đầu tư nước ngoài được phép thực hiện dự án đầu tư cụ thể tại Việt Nam. | Xác nhận doanh nghiệp đã được thành lập hợp pháp và có quyền hoạt động kinh doanh tại Việt Nam. |
| Đối tượng áp dụng | Nhà đầu tư nước ngoài hoặc tổ chức kinh tế có vốn nước ngoài trên 50% vốn điều lệ, thực hiện dự án đầu tư. | Mọi doanh nghiệp thành lập và hoạt động tại Việt Nam, bao gồm cả doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (sau khi có IRC). |
| Cơ quan cấp | Cơ quan đăng ký đầu tư – Sở Kế hoạch và Đầu tư (hoặc Ban Quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao). | Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính. |
| Thời điểm cấp | Được cấp trước khi thành lập doanh nghiệp, là cơ sở để xin cấp ERC. | Được cấp sau khi có IRC, hoàn tất thủ tục pháp lý để doanh nghiệp chính thức đi vào hoạt động. |
| Nội dung chính |
|
|
| Hiệu lực | Có hiệu lực trong suốt thời gian thực hiện dự án đầu tư, có thể gia hạn khi dự án được gia hạn. | Có hiệu lực liên tục kể từ ngày được cấp cho đến khi doanh nghiệp bị giải thể hoặc thu hồi giấy phép. |
| Ý nghĩa pháp lý | Căn cứ xác lập quyền đầu tư và triển khai dự án của nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. | Căn cứ xác lập tư cách pháp nhân và quyền kinh doanh của doanh nghiệp trên thị trường Việt Nam. |
| Mối quan hệ giữa hai loại giấy | Bước đầu tiên trong quá trình thành lập doanh nghiệp FDI. IRC là cơ sở để xin cấp ERC. | Bước hoàn thiện, cho phép doanh nghiệp chính thức hoạt động sau khi có IRC. |
| Khi cần điều chỉnh | Khi có thay đổi về quy mô, địa điểm, vốn, nhà đầu tư hoặc thời hạn dự án. | Khi thay đổi tên, địa chỉ, người đại diện, vốn điều lệ hoặc ngành nghề kinh doanh. |
Khi thay đổi địa chỉ trên cả IRC và ERC, cần thực hiện thủ tục nào trước?
Theo Điều 40 Nghị định 168/2025/NĐ-CP, khi doanh nghiệp thay đổi trụ sở chính dẫn đến thay đổi cơ quan thuế quản lý, doanh nghiệp phải hoàn tất thủ tục với cơ quan thuế trước. Đây là bước bắt buộc nhằm đảm bảo việc chuyển địa điểm tuân thủ đúng quy định pháp luật về thuế.
Sau khi hoàn tất thủ tục thuế, doanh nghiệp mới nộp hồ sơ đăng ký thay đổi địa chỉ trụ sở chính tại Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh, bao gồm giấy đề nghị đăng ký thay đổi và các quyết định của chủ sở hữu hoặc Hội đồng quản trị liên quan đến việc đổi địa chỉ.
Đối với địa điểm thực hiện dự án ghi trên IRC, doanh nghiệp cần điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư nếu việc thay đổi ảnh hưởng đến nội dung ghi trên IRC, căn cứ Điều 41 Luật Đầu tư 2020. Hồ sơ, trình tự, thời hạn điều chỉnh thực hiện theo quy định tại Nghị định 31/2021/NĐ-CP.
Thủ tục cập nhật địa chỉ trên IRC và ERC
Việc cập nhật địa chỉ trên ERC và IRC là bước quan trọng để đảm bảo thông tin pháp lý của doanh nghiệp luôn chính xác, đồng bộ với thực tế hoạt động. Quy trình này không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ quy định pháp luật mà còn đảm bảo quyền lợi trong các giao dịch kinh doanh, ngân hàng, thuế và các giấy phép liên quan.
Hồ sơ cần chuẩn bị khi cập nhật địa chỉ trên IRC và ERC
Cập nhật địa chỉ trụ sở trên ERC:
- Tờ khai điều chỉnh thông tin đăng ký thuế mẫu 08-MST, trường hợp thay đổi cơ quan thuế quản lý.
- Giấy đề nghị đăng ký thay đổi và bản sao quyết định, nghị quyết của chủ sở hữu hoặc Hội đồng quản trị liên quan đến việc thay đổi địa chỉ.
Cập nhật địa điểm dự án trên IRC:
- Hồ sơ điều chỉnh IRC được nộp tại cơ quan cấp Sở Kế hoạch và Đầu tư hoặc Ban Quản lý KCN/KKT.
- Văn bản đề nghị điều chỉnh dự án
- Báo cáo tình hình triển khai dự án
- Giấy tờ pháp lý của nhà đầu tư/doanh nghiệp
- Tài liệu chứng minh quyền sử dụng địa điểm mới như hợp đồng thuê, chấp thuận địa điểm.
Thủ tục thay đổi địa chỉ trên IRC và ERC
Cập nhật địa chỉ trụ sở doanh nghiệp (ERC)
- Thực hiện thủ tục thuế nếu thay đổi cơ quan thuế quản lý.
- Nộp hồ sơ đăng ký thay đổi địa chỉ tại Phòng Đăng ký kinh doanh.
- Sau khi ERC mới được cấp, doanh nghiệp cập nhật thông tin liên quan như hóa đơn, chữ ký số, ngân hàng, BHXH, hải quan và các giấy phép con liên quan.
Cập nhật địa điểm thực hiện dự án (IRC)
- Nộp hồ sơ điều chỉnh địa điểm dự án tại cơ quan đăng ký đầu tư.
- Sau khi IRC điều chỉnh được chấp thuận, đồng bộ thông tin với các giấy phép ngành nghề có điều kiện, môi trường, PCCC, an toàn lao động và các giấy phép con khác.
Câu hỏi thường gặp về IRC và ERC
Có bắt buộc phải có cả IRC và ERC không?
Không phải tất cả doanh nghiệp đều cần cả hai giấy phép. Đối với dự án thuộc danh mục yêu cầu phê duyệt của Chính phủ, doanh nghiệp phải xin IRC để được phép triển khai dự án và thực hiện các bước tiếp theo theo quy định.
Thời gian cấp IRC và ERC mất bao lâu?
Đối với ERC, quá trình đăng ký hoặc thay đổi thông tin trụ sở doanh nghiệp thường kéo dài khoảng 3 ngày làm việc kể từ khi hồ sơ hợp lệ, do đây là thủ tục cơ bản được thực hiện tại Phòng Đăng ký kinh doanh.
Trong khi đó, việc cấp mới hoặc điều chỉnh IRC cho dự án đầu tư nước ngoài phổ biến thường mất khoảng 10–15 ngày làm việc. Nếu dự án thuộc diện chủ trương đầu tư hoặc có các yêu cầu chuyên ngành đặc thù (môi trường, PCCC, khu công nghiệp), thời gian xử lý có thể kéo dài hơn, phụ thuộc vào tỉnh/thành nơi thực hiện thủ tục và mức độ đầy đủ của hồ sơ.
Chi phí dự kiến khi xin IRC và ERC là bao nhiêu?
Chi phí xin ERC và IRC gồm lệ phí nhà nước và chi phí nghiệp vụ. ERC có lệ phí cấp mới 50.000 đồng/lần cho công ty cổ phần; các loại hình khác tương tự và IRC không có mức cố định, phụ thuộc địa phương và dự án. Ngoài ra, cả hai giấy phép có thể phát sinh chi phí tư vấn, công chứng, dịch thuật, hợp pháp hóa lãnh sự, dao động từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng tùy phạm vi công việc và độ phức tạp dự án.
Tóm lại, hiểu rõ về IRC và ERC là bước nền tảng giúp doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hoạt động hợp pháp và hiệu quả tại Việt Nam. Nắm vững các thủ tục, hồ sơ, thời gian cấp phép và chi phí liên quan sẽ giúp nhà đầu tư chủ động triển khai dự án, đảm bảo tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật, đồng thời nâng cao uy tín và niềm tin với đối tác, ngân hàng và cơ quan quản lý.
Để tiết kiệm thời gian và hạn chế rủi ro pháp lý, doanh nghiệp nên tìm đến các đơn vị tư vấn uy tín. Thuế Quang Huy với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực tư vấn thuế và đầu tư sẽ hỗ trợ bạn hoàn tất mọi thủ tục liên quan đến IRC và ERC. Liên hệ ngay để nhận tư vấn chi tiết và giải pháp tối ưu cho doanh nghiệp của bạn.
*Nguồn Tham Khảo:
(1) https://vneconomy.vn/10-thang-thu-hut-hon-315-ty-usd-von-dau-tu-nuoc-ngoai.htm
