Sự phát triển kinh tế toàn cầu đã thúc đẩy nhiều mô hình quản trị doanh nghiệp hiện đại ra đời. Trong đó, công ty holding nổi bật nhờ tính linh hoạt cũng như khả năng tối ưu hóa nguồn lực.
Mô hình holding, bắt nguồn từ Mỹ, không chỉ giúp doanh nghiệp dễ dàng huy động vốn mà còn tăng tính chuyên môn hóa và hiệu quả vận hành. Tại Việt Nam, những cái tên như Masan Consumer Holdings hay Thế Giới Di Động đã trở thành minh chứng cho sự phù hợp của mô hình này với thị trường trong nước.
Đối với những doanh nhân đang tìm kiếm giải pháp liên kết các doanh nghiệp nhỏ lẻ thành chuỗi cung ứng mạnh mẽ, mô hình holding chính là lựa chọn đáng cân nhắc. Cùng Thuế Quang Huy tìm hiểu chi tiết công ty holding là gì và các loại hình holding company hiện nay và ưu nhược điểm của chúng qua bài viết dưới đây.
Văn bản pháp luật quy định về công ty holding là gì?
- Luật Doanh nghiệp 2020 số 59/2020/QH14, có hiệu lực từ ngày 01/01/2021: Quy định các loại hình doanh nghiệp phù hợp để tổ chức thành công ty holding.
- Nghị định số 01/2021/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 04/01/2021: Hướng dẫn chi tiết thủ tục thành lập doanh nghiệp, bao gồm cả mô hình công ty holding.
- Luật Đầu tư 2020 số 61/2020/QH14, có hiệu lực từ ngày 01/01/2021: Quy định hoạt động đầu tư giữa công ty holding trong nước và nước ngoài.
Công ty holding là gì?
Công ty holding (Holding Company) hiểu đơn giản là một tổ chức công ty mẹ sở hữu cổ phần hoặc vốn góp tại một hoặc nhiều công ty khác (gọi là công ty con). Theo Luật Doanh nghiệp 2020, công ty holding không được coi là một loại hình doanh nghiệp riêng biệt mà chỉ là mô hình tổ chức quản lý vốn và đầu tư của các nhà đầu tư.
Khác với các công ty hoạt động sản xuất hoặc kinh doanh dịch vụ trực tiếp, công ty holding chủ yếu tập trung vào việc quản lý, kiểm soát và đầu tư vốn vào các công ty thành viên nhằm giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận cho cổ đông.
Ví dụ như, Tập đoàn Vingroup và hàng loạt công ty con VinHomes, Vincom Retail, VinFast,… Hay Berkshire Hathaway của tỷ phú Warren Buffett, sở hữu các công ty GEICO, Queen, BNSF Railway.
Đặc điểm của công ty holding
Cùng tìm hiểu một số đặc điểm chính của mô hình này để hiểu rõ hơn holding company là gì:
- Loại hình doanh nghiệp:
Ở Việt Nam, công ty holding thường được tổ chức dưới dạng công ty cổ phần hoặc công ty trách nhiệm hữu hạn. Trong đó, công ty cổ phần phổ biến hơn nhờ lợi thế trong việc huy động vốn linh hoạt và cơ cấu quản lý minh bạch, rõ ràng.
- Tỷ lệ sở hữu tại công ty con:
Công ty mẹ (holding) thường nắm giữ từ 51% đến 100% cổ phần hoặc vốn điều lệ có quyền biểu quyết tại công ty con. Tỷ lệ này đảm bảo công ty mẹ có toàn quyền kiểm soát, điều hành hoạt động và quyết định các chiến lược phát triển quan trọng.
- Phương thức hoạt động:
Công ty holding không trực tiếp sản xuất sản phẩm hay cung cấp dịch vụ. Thay vào đó, các hoạt động kinh doanh được thực hiện bởi công ty con, còn công ty mẹ thu lợi nhuận dựa trên tỷ lệ sở hữu cổ phần.
- Sở hữu tài sản:
Ngoài việc sở hữu tài sản của các công ty con, công ty holding còn nắm giữ tài sản vô hình như cổ phần, bằng sáng chế hoặc quyền sở hữu trí tuệ. Điều này góp phần gia tăng đáng kể giá trị đầu tư của công ty mẹ.
- Kiểm soát và quản lý nhân sự:
Với vai trò là công ty mẹ, công ty holding có quyền bổ nhiệm hoặc miễn nhiệm lãnh đạo tại công ty con khi phát hiện sai phạm hoặc hiệu quả điều hành không đáp ứng yêu cầu. Mục tiêu là đảm bảo sự phát triển bền vững và thống nhất của toàn tập đoàn.
Phân loại mô hình công ty holding hiện nay
Mô hình công ty holding được chia thành nhiều loại dựa trên đối tượng hoạt động và tính chất quản trị. Mỗi loại hình có đặc điểm riêng phù hợp với chiến lược kinh doanh và mục tiêu mà doanh nghiệp hướng tới.
Phân loại dựa trên đối tượng
Công ty holding về lĩnh vực kinh doanh
Công ty mẹ không chỉ đầu tư vốn vào các công ty con mà còn trực tiếp tham gia quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh của các công ty đó. Ví dụ: Tập đoàn Hòa Phát đầu tư vào sản xuất thép nhưng vẫn trực tiếp tham gia điều hành các hoạt động sản xuất.
Công ty holding về đầu tư
Loại hình này tập trung vào việc sở hữu vốn tại các công ty con để thu lợi nhuận từ các khoản đầu tư. Công ty mẹ không can thiệp vào hoạt động kinh doanh của công ty con. Ví dụ: Tập đoàn Masan thực hiện vai trò là nhà đầu tư chiến lược trong các công ty sản xuất hàng tiêu dùng.
Công ty holding về quản lý điều hành
Công ty mẹ tập trung vào việc kiểm soát, can thiệp các giao dịch quan trọng và thu lợi từ lợi nhuận của công ty con. Ví dụ: Vingroup không chỉ sở hữu các công ty con trong lĩnh vực bất động sản, giáo dục mà còn định hướng và quản lý hoạt động của các công ty đó.
Phân loại dựa trên tính chất
Mô hình quản trị holding thuần khiết
Công ty mẹ chỉ sở hữu cổ phần của các công ty con và không tham gia trực tiếp vào hoạt động kinh doanh. Ví dụ: Tập đoàn Đầu tư Thế giới Di Động nắm giữ cổ phần và lợi nhuận từ các chuỗi bán lẻ như Điện Máy Xanh, Bách Hóa Xanh.
Mô hình quản trị hỗn hợp
Công ty mẹ vừa kiểm soát công ty con, vừa tham gia vào các hoạt động kinh doanh riêng của mình. Ví dụ: FPT vừa đầu tư vào các công ty công nghệ, vừa trực tiếp vận hành mảng viễn thông và giáo dục.
Mô hình quản trị trung gian
Công ty mẹ nắm giữ cổ phần và quyền kiểm soát một công ty con, đồng thời bản thân nó cũng thuộc sở hữu của một công ty khác. Ví dụ: Một công ty con của EVN có thể nắm quyền kiểm soát một doanh nghiệp điện năng nhỏ hơn nhưng vẫn chịu sự chi phối từ tập đoàn mẹ.
Ưu và nhược điểm của holding company là gì?
Bên cạnh những lợi ích rõ ràng, mô hình holding cũng mang lại không ít thách thức. Dưới đây là đánh giá các ưu điểm và nhược điểm của holding company:
Ưu điểm của holding company
- Dễ dàng huy động vốn đầu tư
Mô hình holding cho phép tách các lĩnh vực kinh doanh thành các công ty con riêng biệt, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút vốn đầu tư từ các nhà đầu tư có mối quan tâm cụ thể. Điều này không chỉ giúp mở rộng quy mô kinh doanh mà còn giảm thiểu rủi ro khi chỉ tập trung vào một ngành nghề.
- Linh hoạt trong dịch chuyển đầu tư
Chủ sở hữu công ty holding có thể phân tích hiệu quả hoạt động của các công ty con để điều chỉnh nguồn vốn phù hợp với nhu cầu thị trường. Giả sử, rút vốn đầu tư vào các công ty hoạt động kém hiệu quả để chuyển sang các công ty có tiềm năng tăng trưởng cao hơn.
- Tối ưu hóa chi phí và thuế
Việc chia nhỏ công ty và đặt các công ty con ở các khu vực có mức thuế suất thấp hơn giúp giảm thiểu đáng kể chi phí thuế. Đồng thời, holding company có thể tối ưu hóa chi phí quản lý bằng cách thực hiện các giao dịch cho vay, chuyển dịch vốn và lợi nhuận giữa các công ty con.
- Giảm rủi ro đổ vỡ dây chuyền
Khi một công ty con đối mặt với nguy cơ phá sản, mô hình holding chỉ bị ảnh hưởng ở mức độ giá trị tài sản giảm hoặc thua lỗ vốn, thay vì dẫn đến sụp đổ toàn bộ chuỗi công ty. Nhờ đó, doanh nghiệp bảo toàn các lĩnh vực kinh doanh khác.
- Đơn giản hóa việc chuyển nhượng tài sản
Chủ sở hữu công ty holding có thể dễ dàng chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần cổ phần thông qua danh nghĩa công ty mẹ, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí so với việc thực hiện riêng lẻ từng giao dịch.
- Tăng tính minh bạch và tự chủ
Các công ty con thuộc holding company hoạt động độc lập và tự chủ hơn so với mô hình tập đoàn truyền thống. Từ đó, khuyến khích tính minh bạch trong quản lý và nâng cao hiệu quả hoạt động của từng công ty thành viên.
Nhược điểm của holding company
- Xung đột lợi ích và phân chia lợi nhuận
Một trong những hạn chế lớn nhất của mô hình này là sự mâu thuẫn giữa công ty mẹ và các cổ đông nhỏ trong công ty con. Các quyết định của holding company thường ưu tiên lợi ích của công ty mẹ, dẫn đến sự bất đồng trong việc phân chia lợi nhuận.
- Phức tạp trong quản lý
Sự tồn tại của nhiều công ty con với các lĩnh vực kinh doanh khác nhau đòi hỏi khả năng quản lý đa chiều và kỹ lưỡng từ phía công ty mẹ. Việc giám sát đồng thời nhiều quy trình, cấu trúc và lợi ích riêng biệt có thể dẫn đến sự phức tạp trong điều hành.
- Khó khăn trong khảo sát và đánh giá hiệu quả
Với mạng lưới công ty con đa dạng, việc theo dõi và đánh giá hiệu quả từng công ty trở nên phức tạp. Điều này gây khó khăn trong việc đưa ra các quyết định chiến lược quan trọng, đặc biệt khi cần phân bổ nguồn lực hoặc xác định lĩnh vực ưu tiên đầu tư.
- Chi phí thành lập và vận hành cao
Thành lập một holding company thường yêu cầu vốn đầu tư ban đầu lớn và chi phí vận hành cao hơn so với các loại hình doanh nghiệp khác. Ngoài ra, việc duy trì hệ thống quản lý, kế toán và kiểm toán đồng bộ cũng tạo áp lực tài chính không nhỏ.
- Hạn chế tiếp cận lợi ích tập đoàn
So với mô hình tập đoàn, holding company không kiểm soát trực tiếp hoạt động kinh doanh của các công ty con. Điều này có thể làm giảm hiệu quả phối hợp giữa các đơn vị, đặc biệt trong các ngành nghề đòi hỏi sự bổ trợ chặt chẽ.
Điều kiện thành lập công ty holding
Tương tự với các loại hình doanh nghiệp khác, việc thành lập công ty holding tuân theo quy định chung của Luật Doanh nghiệp 2020. Cụ thể, cần đáp ứng các điều kiện cơ bản sau đây:
- Chủ thể thành lập doanh nghiệp: Cá nhân hoặc tổ chức thành lập công ty holding phải không nằm trong nhóm các trường hợp bị cấm thành lập doanh nghiệp, quy định tại Khoản 2 Điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020.
- Loại hình doanh nghiệp: Công ty holding thường được thành lập dưới các loại hình như công ty TNHH một thành viên, công ty TNHH hai thành viên trở lên, hoặc công ty cổ phần. Các loại hình này phù hợp để quản lý vốn góp, cổ phần trong các công ty con.
- Tên công ty: Tên công ty phải tuân thủ quy định pháp luật, không được trùng hoặc gây nhầm lẫn với tên doanh nghiệp khác. Tên có thể viết in hoa, viết thường hoặc viết tắt, nhưng phải đảm bảo tính duy nhất và dễ nhận diện.
- Địa chỉ trụ sở chính: Công ty holding cần có địa điểm đặt trụ sở rõ ràng, thuộc lãnh thổ Việt Nam. Không được sử dụng địa chỉ chung cư, khu nhà ở tập thể chỉ dành cho mục đích ở.
- Vốn điều lệ: Pháp luật không quy định mức vốn điều lệ tối thiểu, trừ trường hợp công ty đăng ký ngành nghề kinh doanh có điều kiện về vốn.
- Ngành nghề kinh doanh: Công ty holding có thể đăng ký nhiều ngành nghề, miễn là không thuộc danh mục ngành nghề bị pháp luật cấm kinh doanh.
Thủ tục thành lập công ty holding
Thủ tục thành lập công ty holding không có sự khác biệt lớn so với các loại hình doanh nghiệp thông thường. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết các bước cần thiết, giúp bạn chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ quy định pháp luật:
Hồ sơ đăng ký thành lập công ty holding
Hồ sơ thành lập công ty cần được soạn thảo đầy đủ và chính xác, bao gồm:
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp theo mẫu quy định.
- Bản dự thảo điều lệ công ty.
- Bản sao công chứng giấy tờ cá nhân (CMND/CCCD/hộ chiếu) của các thành viên, người đại diện pháp luật và người được ủy quyền nộp hồ sơ (không quá 6 tháng).
- Danh sách thành viên hoặc cổ đông sáng lập (áp dụng cho công ty TNHH 2 thành viên trở lên hoặc công ty cổ phần).
- Giấy ủy quyền cho người nộp hồ sơ không phải đại diện pháp luật.
Trình tự đăng ký thành lập công ty holding
Quy trình mở công ty holding sẽ phụ thuộc vào loại hình doanh nghiệp bạn lựa chọn. Các bước thực hiện đăng ký doanh nghiệp cơ bản bao gồm:
Bước 1: Xác định thông tin công ty holding chuẩn bị thành lập
Trước khi tiến hành thành lập công ty holding, chủ doanh nghiệp cần xác định rõ các yếu tố quan trọng như:
- Tên công ty
- Địa chỉ trụ sở chính
- Lĩnh vực kinh doanh
- Vốn điều lệ
- Thông tin của người đại diện pháp luật và các thành viên góp vốn.
Ngoài ra, tùy vào loại hình công ty holding (công ty TNHH 1 thành viên, công ty TNHH 2 thành viên trở lên hoặc công ty cổ phần), các yêu cầu về thành viên góp vốn và cơ cấu tổ chức có thể khác nhau. Do đó, việc lựa chọn loại hình doanh nghiệp phù hợp với mục tiêu và chiến lược phát triển của công ty là rất quan trọng.
Bước 2: Chuẩn bị và nộp hồ sơ đăng ký thành lập công ty holding
Bạn chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ cần thiết theo như hướng dẫn ở mục trên. Sau đó, đem nộp bộ hồ sơ qua 1 trong 2 cách sau:
- Trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh, thành nơi đặt trụ sở chính.
- Trực tuyến qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
Lưu ý: Ở một số thành phố lớn như Hà Nội, TP. HCM, chỉ chấp nhận nộp hồ sơ online. Vì vậy, trước khi nộp hồ sơ, doanh nghiệp nên liên hệ với cơ quan đăng ký ở tỉnh thành phố để xác nhận hình thức nộp hồ sơ phù hợp.
Bước 3: Cơ quan thẩm định và xét duyệt hồ sơ đăng ký
Trong vòng 3 ngày làm việc, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ thông báo kết quả:
- Nếu hợp lệ, công ty sẽ được cơ quan cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
- Nếu chưa hợp lệ, cơ quan đăng ký sẽ yêu cầu sửa đổi hoặc bổ sung hồ sơ qua email.
Bước 4: Công bố thông tin thành lập công ty holding
Sau khi nhận Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, công ty cần thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin thành lập trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Việc công bố này phải được thực hiện trong vòng 30 ngày kể từ ngày cấp Giấy chứng nhận.
Nếu công ty không công bố thông tin hoặc công bố sai, công ty có thể bị xử phạt hành chính từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng theo quy định của pháp luật.
Nếu bạn vẫn thắc mắc về thủ tục hoặc cần hỗ trợ pháp lý, liên hệ ngay với Thuế Quang Huy. Chúng tôi luôn sẵn sàng tư vấn doanh nghiệp trong suốt quá trình đăng ký và phát triển kinh doanh.
Dịch vụ thành lập công ty holding trọn gói, uy tín tại Thuế Quang Huy
Với hơn 13 năm kinh nghiệm, Thuế Quang Huy tự hào là đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực kế toán – thuế và tư vấn pháp lý, đã và đang đồng hành cùng hơn 1.000 doanh nghiệp trên toàn quốc. Chúng tôi luôn đặt sự tận tâm và chất lượng dịch vụ lên hàng đầu, mang đến những giải pháp tối ưu hóa hiệu quả và tiết kiệm cho khách hàng.
Dựa trên năng lực và uy tín đã được khẳng định, Thuế Quang Huy cung cấp dịch vụ thành lập công ty holding trọn gói, giá rẻ, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và đảm bảo tính pháp lý toàn diện.
Đội ngũ chuyên gia pháp lý tại Thuế Quang Huy xử lý hồ sơ và hoàn tất thủ tục với quy trình làm việc nhanh gọn. Trong vòng 03 ngày làm việc, doanh nghiệp đã có thể nhận giấy phép kinh doanh và con dấu công ty và chính thức đi vào hoạt động.
Đối với dịch vụ thành lập công ty holding, chúng tôi cung cấp mức giá tối ưu hóa, phù hợp với ngân sách của mọi doanh nghiệp. Tổng mức phí chỉ từ 1.500.000 VNĐ, đã bao gồm các khoản phí sau:
- Phí dịch vụ: 450.000 VNĐ
- Lệ phí nộp hồ sơ: 300.000 VNĐ
- Lệ phí khắc dấu: 450.000 VNĐ
- Lệ phí ủy quyền: 300.000 VNĐ
Đặc biệt, khách hàng sử dụng dịch vụ tại Thuế Quang Huy sẽ nhận được các quyền lợi vượt trội:
- Xử lý hồ sơ nhanh chóng, chính xác: Chúng tôi cam kết không xảy ra sai sót trong quá trình chuẩn bị hồ sơ, đảm bảo hồ sơ được xét duyệt thuận lợi.
- Hỗ trợ pháp lý toàn diện: Miễn phí dịch vụ tư vấn pháp lý liên quan đến kế toán, thuế và các hợp đồng kinh doanh, giúp doanh nghiệp yên tâm vận hành.
- Giao nhận hồ sơ tận nơi: Dịch vụ giao trả giấy phép kinh doanh và con dấu tận nhà hoàn toàn miễn phí, tiết kiệm thời gian cho khách hàng.
- Ưu đãi dịch vụ kế toán thuế: Khách hàng được miễn phí 02 tháng dịch vụ kế toán thuế nếu sử dụng gói dịch vụ này tại Thuế Quang Huy.
Với sự chuyên nghiệp và tận tâm, Thuế Quang Huy không chỉ là người bạn đồng hành đáng tin cậy trong giai đoạn thành lập doanh nghiệp mà còn hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững trong tương lai. Chúng tôi cam kết mang đến dịch vụ chất lượng cao với chi phí hợp lý, góp phần tạo nên thành công cho mọi khách hàng.
Câu hỏi thường gặp về công ty holding là gì
Lợi ích của công ty holding là gì?
Công ty holding mang lại nhiều lợi ích vượt trội, đặc biệt trong việc bảo vệ tài sản và giảm thiểu rủi ro tài chính. Khi một công ty con gặp vấn đề phá sản, các chủ nợ chỉ có thể yêu cầu tài sản của công ty con đó, không có quyền đòi nợ từ công ty holding.
Ngoài ra, mô hình holding còn tối ưu hóa nghĩa vụ thuế thông qua việc phân bổ các công ty con vào những lĩnh vực hoặc địa phương có mức thuế suất thấp hơn. Việc cấu trúc hoạt động thành công ty holding cũng tạo ra sự linh hoạt trong quản lý và phát triển các ngành nghề kinh doanh khác nhau, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý và đầu tư chiến lược.
Mô hình holding được hình thành như nào?
Mô hình holding có thể được hình thành qua hai cách chính:
- Mua cổ phần có quyền biểu quyết: Công ty mẹ mua đủ số lượng cổ phần của một công ty khác để kiểm soát hoạt động của công ty đó. Tỷ lệ này thường trên 50%, nhưng đôi khi chỉ cần 10% cũng có thể mang lại quyền kiểm soát nhất định.
- Mở công ty mới: Công ty mẹ thành lập một doanh nghiệp mới và giữ toàn bộ hoặc phần lớn cổ phần.
Điểm khác nhau giữa tập đoàn và công ty holding là gì?
Điểm khác biệt chính giữa tập đoàn và công ty holding nằm ở vai trò quản lý và sự tự chủ của các công ty con:
- Công ty holding: Chỉ đóng vai trò cổ đông lớn, không trực tiếp tham gia vào việc quản lý hoặc điều phối hoạt động kinh doanh của các công ty con. Các công ty con có quyền tự chủ cao trong điều hành và ra quyết định.
- Tập đoàn: Có cơ chế quản lý tập trung hơn, với quyền chỉ định chiến lược kinh doanh và điều hành hoạt động của các đơn vị trực thuộc. Tập đoàn thường yêu cầu sự thống nhất cao trong định hướng phát triển và vận hành.
Hiểu rõ công ty holding là gì và các loại mô hình holding hiện nay giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược quản lý tài sản, tối ưu hóa chi phí và giảm thiểu rủi ro một cách hiệu quả. Dù lựa chọn mô hình nào, holding vẫn là giải pháp linh hoạt để doanh nghiệp phát triển đa ngành và duy trì tính tự chủ cho các công ty con.
Tuy nhiên, việc thành lập và vận hành công ty holding đòi hỏi sự am hiểu pháp lý và kế toán chuyên sâu. Để giúp bạn đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật cũng như tối ưu hóa lợi ích kinh doanh, Thuế Quang Huy là đối tác uy tín, sẵn sàng đồng hành cùng bạn. Với đội ngũ chuyên gia tận tâm, chúng tôi cam kết mang đến dịch vụ thành lập công ty holding trọn gói nhanh chóng, chính xác và hiệu quả. Liên hệ tư vấn ngay!
