Theo thống kê, tính đến nay có khoảng gần 900 nghìn doanh nghiệp tư nhân đang hoạt động, đóng góp gần 45% GDP cả nước(1). Đặc biệt, Nghị quyết số 45/NQ-CP và Nghị quyết số 41-NQ/TW của Chính phủ đã ban hành chính sách mới nhằm nâng tỷ lệ đóng góp của kinh tế tư nhân lên 55-65% GDP vào năm 2030.
Có thể thấy, tầm quan trọng của kinh tế tư nhân càng được khẳng định, góp phần đổi mới và nâng cao vị thế Quốc gia trên trường Quốc tế. Vậy doanh nghiệp tư nhân là gì? Đặc điểm và thủ tục thành lập cũng như các chính sách mới nhất đối với mô hình kinh doanh này là gì?
Hãy cùng Thuế Quang Huy tìm hiểu về doanh nghiệp tư nhân trong bài viết dưới đây và nắm bắt cơ hội phát triển kinh doanh!
Doanh nghiệp tư nhân là gì?
Doanh nghiệp tư nhân (DNTN) là mô hình doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ sở hữu và chịu trách nhiệm toàn bộ tài sản cá nhân về mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Trường hợp doanh nghiệp gặp khó khăn tài chính, tài sản cá nhân của chủ doanh nghiệp được sử dụng để thanh toán nợ.
Đồng thời, điều 188 của Luật Doanh nghiệp 2020 quy định, doanh nghiệp tư nhân không được phát hành chứng khoán, không được quyền góp vốn vào các công ty khác, và mỗi cá nhân chỉ được quyền thành lập một doanh nghiệp tư nhân. Điều này bảo đảm tính cá nhân và trách nhiệm cao của loại hình doanh nghiệp này.
Tập đoàn Vingroup và công ty Cổ phần hàng không Vietjet là hai trong số những doanh nghiệp tư nhân tiêu biểu tại Việt Nam. Với hoạt động đa dạng tại các lĩnh vực bất động sản, thương mại, y tế, giáo dục, các công ty tư nhân đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế quốc gia và toàn cầu.
Đặc điểm pháp lý của doanh nghiệp tư nhân
Sau khi biết về khái niệm doanh nghiệp tư nhân là gì, khi quyết định thành lập doanh nghiệp tư nhân, nhà đầu tư nên trang bị kiến thức pháp lý cần thiết về mô hình kinh doanh này để đảm bảo lựa chọn đúng đắn, phù hợp với nguồn lực cá nhân.
Về chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân
Chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân là cá nhân duy nhất có thể là người Việt Nam hoặc nước ngoài sở hữu, đầu tư và quản lý duy nhất một doanh nghiệp tư nhân. Người này có toàn quyền kiểm soát mọi hoạt động của doanh nghiệp và chịu trách nhiệm trước pháp luật về toàn bộ hoạt động kinh doanh.
Doanh nghiệp tư nhân không yêu cầu phải có các cơ quan quản lý nội bộ như hội đồng thành viên (của công ty TNHH) hoặc hội đồng cổ đông và hội đồng quản trị (của công ty cổ phần). Chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền thuê giám đốc quản lý, tuy nhiên, họ vẫn phải chịu trách nhiệm chính về các hoạt động kinh doanh của công ty.
Về người đại diện pháp luật
Đại diện pháp luật doanh nghiệp tư nhân chính là chủ doanh nghiệp, theo điều 190 Luật Doanh nghiệp 2020. Họ đảm nhận trách nhiệm đại diện cho doanh nghiệp trong việc ký kết hợp đồng, thủ tục pháp lý, giải quyết tranh chấp, và thực hiện các quyền và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.
Về tư cách pháp nhân
Doanh nghiệp tư nhân không có tư cách pháp nhân vì không đáp ứng các điều kiện về tài sản độc lập theo điều 74 Bộ luật Dân sự năm 2015. Doanh nghiệp này do một cá nhân làm chủ, và tài sản của doanh nghiệp là tài sản cá nhân của chủ sở hữu. Vì vậy, chủ doanh nghiệp tư nhân phải chịu toàn bộ trách nhiệm bằng tài sản cá nhân và doanh nghiệp không thể thực hiện quyền và nghĩa vụ pháp lý như một thực thể pháp lý độc lập.
Về khả năng chịu trách nhiệm vô hạn về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp
Chủ doanh nghiệp tư nhân có nghĩa vụ phải đảm bảo mọi khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp, vì Doanh nghiệp tư nhân không phân biệt giữa tài sản của doanh nghiệp và tài sản cá nhân. Khi doanh nghiệp gặp khó khăn tài chính hoặc không thể thanh toán các khoản nợ, chủ doanh nghiệp sẽ phải sử dụng tài sản cá nhân để thanh toán các khoản nợ của doanh nghiệp.
Về phân phối lợi nhuận
Trong doanh nghiệp tư nhân, việc phân phối lợi nhuận sau khi đã thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài chính như thuế được quyết định hoàn toàn bởi chủ doanh nghiệp quy định tại điều 190 Luật Doanh nghiệp 2020. Điều này cũng đồng nghĩa với việc cá nhân này phải chịu mọi rủi ro liên quan đến hoạt động kinh doanh.
Về khả năng huy động vốn
Doanh nghiệp tư nhân do một cá nhân làm chủ, nên việc huy động vốn phụ thuộc vào khả năng tài chính và các mối quan hệ của chủ doanh nghiệp như: ngân hàng, tổ chức tín dụng, người thân và bạn bè. Tuy nhiên, việc thu hút vốn từ các nhà đầu tư bên ngoài gặp nhiều hạn chế so với các loại hình doanh nghiệp khác như công ty cổ phần, do doanh nghiệp tư nhân không có khả năng phát hành cổ phiếu theo Luật Doanh nghiệp 2020.
Về nghĩa vụ công bố công khai thông tin
Chủ doanh nghiệp tư nhân có nghĩa vụ cung cấp thông tin liên quan đến hoạt động tài chính của doanh nghiệp, bao gồm vốn, tài sản, các khoản nợ, vốn vay, tài sản thuê để phục vụ kinh doanh. Tất cả thông tin trên phải được công khai rõ ràng, minh bạch trong sổ kế toán và báo cáo tài chính. Tuy nhiên, các doanh nghiệp tư nhân không cần lập sổ đăng ký thành viên hoặc sổ đăng ký cổ đông, vì doanh nghiệp chỉ có một chủ sở hữu duy nhất.
Ưu và nhược điểm của doanh nghiệp tư nhân
Mô hình doanh nghiệp tư nhân là gì mà mang đến cho chủ sở hữu quyền quyết định, quản lý toàn diện nhưng phải đối mặt với rủi ro về trách nhiệm pháp lý và nguồn vốn. Cùng Thuế Quang Huy phân tích chi tiết ưu và nhược điểm của mô hình kinh doanh này dưới đây.
Ưu điểm
- Chủ sở hữu công ty có toàn quyền đưa ra các quyết định liên quan đến công ty mà không cần sự đồng ý của bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào khác.
- Chủ sở hữu chịu toàn bộ trách nhiệm đối với doanh nghiệp, điều này giúp xây dựng lòng tin và uy tín với khách hàng và đối tác.
- Chủ doanh nghiệp có quyền chuyển nhượng hoặc bán lại quyền sở hữu cho người khác.
- Cơ cấu tổ chức doanh nghiệp tư nhân tinh giản, giúp việc quản lý trở nên dễ dàng hơn.
Nhược điểm
- Doanh nghiệp tư nhân không có tư cách pháp nhân.
- Gặp khó khăn trong việc huy động vốn do không được phát hành chứng khoán.
- Chủ doanh nghiệp tư nhân không có quyền tham gia góp vốn để thành lập công ty TNHH hoặc công ty cổ phần.
- Chế độ trách nhiệm vô hạn đi kèm với mức độ rủi ro cao.
Thủ tục thành lập doanh nghiệp tư nhân
Việc thành lập doanh nghiệp tư nhân yêu cầu thực hiện một số bước pháp lý quan trọng để đảm bảo hoạt động hợp pháp. Dưới đây, Thuế Quang Huy hướng dẫn chi tiết về thủ tục thành lập doanh nghiệp tư nhân dựa trên quy định hiện hành.
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký doanh nghiệp tư nhân
Căn cứ theo điều 19 Luật Doanh nghiệp 2020, cá nhân có nhu cầu đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân cần chuẩn bị hồ sơ, bao gồm các giấy tờ sau:
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp tư nhân (theo mẫu Phụ lục I-1 tại Thông tư 01/2021/TT-BKHĐT).
- Bản sao giấy tờ tùy thân hợp lệ của chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân.
Bước 2: Nộp hồ sơ tại Cơ quan đăng ký kinh doanh
Bạn có thể lựa chọn một trong ba hình thức nộp hồ sơ thành lập doanh nghiệp tư nhân, theo hướng dẫn tại Nghị định số 01/2021/NĐ-CP, như sau:
Nộp trực tiếp hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính:
- Nộp hồ sơ đăng ký đến Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch & Đầu tư tỉnh, thành phố nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.
- Sau khi tiếp nhận, Phòng Đăng ký kinh doanh cấp Giấy biên nhận hồ sơ.
- Trong vòng 3 ngày làm việc, Phòng Đăng ký kinh doanh sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp nếu hồ sơ hợp lệ. Trường hợp không hợp lệ, cơ quan sẽ gửi thông báo lý do từ chối kèm yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ.
Đăng ký qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp bằng chữ ký số
- Kê khai thông tin, tải các văn bản điện tử, ký xác thực điện tử và thanh toán phí trên cổng thông tin Quốc gia về đăng ký doanh nghiệp tại địa chỉ: https://dangkykinhdoanh.gov.vn.
- Sau khi gửi hồ sơ, người nộp sẽ nhận Giấy biên nhận qua cổng thông tin.
- Nếu hồ sơ đủ điều kiện, Phòng Đăng ký kinh doanh cấp Giấy chứng nhận, ngược lại nếu không đủ điều kiện sẽ gửi yêu cầu chỉnh sửa qua hệ thống.
Đăng ký qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp bằng tài khoản đăng ký kinh doanh
- Đăng nhập tài khoản đăng ký kinh doanh và thực hiện kê khai thông tin, tải các văn bản điện tử, ký xác thực và thanh toán phí trên website của cổng thông tin Quốc gia. Nếu chủ doanh nghiệp tư nhân ủy quyền cho người khác nộp hồ sơ, giấy ủy quyền phải chứa thông tin liên hệ của người nộp.
- Sau khi gửi hồ sơ, người nộp sẽ nhận Giấy biên nhận điện tử theo địa chỉ liên hệ trên.
- Nếu hồ sơ đạt yêu cầu, Phòng Đăng ký kinh doanh cấp Giấy chứng nhận cho doanh nghiệp. Nếu không đạt, Phòng Đăng ký kinh doanh gửi thông báo kèm yêu cầu sửa đổi hồ sơ qua mạng.
Bước 3: Thanh toán lệ phí hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân
- Lệ phí đăng ký doanh nghiệp: 50.000 đồng/lần.
- Phí công bố nội dung đăng ký doanh nghiệp: 100.000 đồng/lần.
- Miễn lệ phí đối với trường hợp đăng ký qua hệ thống điện tử Quốc gia và chuyển đổi mô hình doanh nghiệp từ hộ kinh doanh.
Lưu ý: Lệ phí đăng ký doanh nghiệp không được hoàn trả nếu doanh nghiệp không được cấp Giấy phép kinh doanh. Tuy nhiên, phí công bố nội dung sẽ được hoàn trả trong trường hợp doanh nghiệp không được cấp phép kinh doanh.
Dịch vụ thành lập doanh nghiệp tư nhân uy tín và trọn gói tại Thuế Quang Huy
Thuế Quang Huy, với hơn 13 năm kinh nghiệm trong tư vấn thuế và thành lập doanh nghiệp tại TP.HCM và toàn quốc, cam kết mang đến sự “Tận tâm – Chuyên nghiệp – Nhanh chóng.”
Chúng tôi đã hỗ trợ hàng trăm khách hàng thành lập doanh nghiệp tư nhân, đảm bảo quy trình tuân thủ pháp luật và hoàn tất nhanh chóng, giúp bạn tiết kiệm thời gian và tối ưu hóa chi phí.
Quy trình dịch vụ thành lập doanh nghiệp tư nhân trọn gói của Thuế Quang Huy bao gồm các bước sau:
- Tư vấn về mô hình kinh doanh phù hợp nhất với tình hình và nhu cầu hiện tại, đồng thời cập nhật các quy định pháp lý và thủ tục đăng ký kinh doanh mới nhất.
- Hỗ trợ soạn thảo và chuẩn bị tất cả giấy tờ cần thiết, đảm bảo hồ sơ chính xác và hoàn chỉnh theo quy định pháp luật.
- Đại diện cho khách hàng nộp hồ sơ và làm việc trực tiếp với các cơ quan chức năng.
- Liên tục cập nhật tiến độ xử lý hồ sơ, để khách hàng luôn nắm rõ tình hình.
- Hỗ trợ thực hiện các thủ tục hành chính và kế toán cần thiết sau khi thành lập, giúp doanh nghiệp hoạt động thuận lợi ngay từ đầu.
Sự tin tưởng và hài lòng của Quý khách hàng chính là nguồn động lực giúp Thuế Quang Huy luôn nỗ lực trau dồi kiến thức và nâng cao chất lượng dịch vụ. Chúng tôi cung cấp đa dạng gói dịch vụ, đáp ứng mọi nhu cầu khách hàng với chi phí hợp lý. Mời bạn tham khảo bảng giá các gói dịch vụ thành lập doanh nghiệp tư nhân tại Thuế Quang Huy:
|
Dịch vụ thành lập công ty |
Tổng chi phí (VNĐ) | Thời gian hoàn thành |
|
Gói cơ bản |
1.500.000 | 03 ngày làm việc |
| Gói hoàn thiện | 4.000.000 |
05 – 07 ngày làm việc |
| Gói nâng cao | 4.900.000 |
05 – 07 ngày làm việc |
Chi phí dịch vụ bao gồm:
- Phí dịch vụ của Thuế Quang Huy: 450.000 VNĐ
- Lệ phí đăng ký tại Sở Kế hoạch và Đầu tư: 300.000 VNĐ
- Phí khắc con dấu công ty: 450.000 VNĐ
- Lệ phí ủy quyền nộp hồ sơ và nhận giấy phép kinh doanh: 300.000 VNĐ
Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc thành lập doanh nghiệp, hãy liên hệ với chúng tôi ngay để được tư vấn chi tiết và nhận báo giá chính xác.
Câu hỏi thường gặp về doanh nghiệp tư nhân
Tài sản cá nhân của chủ doanh nghiệp tư nhân có tách biệt với tài sản của doanh nghiệp không?
Tài sản cá nhân của chủ doanh nghiệp tư nhân không được tách biệt với tài sản của doanh nghiệp. Chủ doanh nghiệp tư nhân có trách nhiệm vô hạn, nghĩa là tài sản cá nhân của họ có thể bị sử dụng để thanh toán các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp tư nhân có được phát hành chứng khoán hay không?
Doanh nghiệp tư nhân không được phát hành chứng khoán, theo quy định tại khoản 2 điều 188 Luật Doanh nghiệp 2020. Vì loại hình này có hạn chế về vốn, quy mô và số lượng thành viên. Chủ doanh nghiệp tư nhân chịu trách nhiệm hoàn toàn bằng toàn bộ tài sản cá nhân, không phân biệt rõ ràng giữa tài sản cá nhân và doanh nghiệp. Do đó, việc phát hành chứng khoán sẽ khó xác định rủi ro giữa chủ doanh nghiệp và nhà đầu tư.
Người nước ngoài được quyền mở doanh nghiệp tư nhân không?
Người nước ngoài có quyền thành lập doanh nghiệp tư nhân tại Việt Nam, theo khoản 2 điều 17 Luật Doanh nghiệp 2020. Ngoại trừ các trường hợp sau:
- Người chưa thành niên, hoặc bị hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự theo pháp luật Việt Nam.
- Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, chấp hành án phạt tù, hoặc bị cấm hành nghề kinh doanh, đảm nhiệm chức vụ liên quan theo quyết định của Tòa án.
Khi chủ doanh nghiệp tư nhân qua đời, doanh nghiệp có phải ngừng hoạt động hay không?
Khi chủ doanh nghiệp tư nhân qua đời, doanh nghiệp không nhất thiết phải ngừng hoạt động ngay lập tức. Theo quy định tại khoản 1 điều 41 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, doanh nghiệp có thể chuyển tình trạng pháp lý thành “Tạm ngừng kinh doanh” để giải quyết các vấn đề liên quan như tìm người kế thừa hoặc xử lý nợ nần.
Trường hợp không có người kế thừa hoặc không giải quyết được các vấn đề pháp lý, doanh nghiệp có thể phải ngừng hoạt động theo quy định của pháp luật.
Tổ chức có được phép thành lập doanh nghiệp tư nhân không?
Theo Khoản 1 điều 188 Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp tư nhân là loại hình doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và chủ sở hữu chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản cá nhân của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp. Vì vậy, chỉ có cá nhân mới có thể là chủ sở hữu của doanh nghiệp tư nhân; các tổ chức không được phép thành lập doanh nghiệp tư nhân.
Doanh nghiệp tư nhân có được chuyển đổi thành công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần hay công ty hợp danh không?
Doanh nghiệp tư nhân có thể chuyển đổi thành công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần hoặc công ty hợp danh. Quy trình chuyển đổi phải tuân theo các quy định của pháp luật hiện hành. Cụ thể:
Điều kiện chuyển đổi:
- Cam kết thanh toán nợ: Xác nhận bằng văn bản việc chủ doanh nghiệp có trách nhiệm thanh toán toàn bộ khoản nợ và nghĩa vụ tài chính khi đến hạn.
- Thỏa thuận về hợp đồng chưa thanh lý: Chủ sở hữu ký kết văn bản với các bên liên quan, cam kết rằng công ty sau khi chuyển đổi sẽ tiếp nhận và hoàn thành các hợp đồng chưa được thực hiện.
- Bảo đảm sử dụng lao động: Chủ doanh nghiệp phải xác thực với các thành viên góp vốn bằng văn bản về việc tiếp tục sử dụng lao động hiện tại của doanh nghiệp.
Thủ tục chuyển đổi:
- Bước 1: Doanh nghiệp phải chuẩn bị hồ sơ chuyển đổi, bao gồm quyết định chuyển đổi, điều lệ công ty mới và các giấy tờ liên quan.
- Bước 2: Hồ sơ chuyển đổi cần được nộp tại cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh hoặc thành phố nơi doanh nghiệp hoạt động.
- Bước 3: Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp Giấy phép đăng ký doanh nghiệp và cập nhật tình trạng pháp lý của công ty trên Cơ sở dữ liệu Quốc gia.
Chủ doanh nghiệp tư nhân có bị ràng buộc bởi các khoản nợ cũ sau khi chuyển đổi loại hình doanh nghiệp không?
Khi một doanh nghiệp tư nhân chuyển đổi loại hình, chủ doanh nghiệp vẫn phải chịu trách nhiệm với mọi khoản nợ phát sinh trước ngày công ty mới được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Quy định này đảm bảo rằng việc chuyển đổi không trở thành công cụ để chủ doanh nghiệp né tránh các nghĩa vụ tài chính đã tồn đọng, bảo vệ sự minh bạch trong hoạt động kinh doanh.
Doanh nghiệp tư nhân là mô hình kinh doanh phổ biến tại Việt Nam, được nhiều nhà đầu tư lựa chọn nhờ tính linh hoạt và quyền kiểm soát toàn diện. Tuy nhiên, để thành lập và vận hành một doanh nghiệp tư nhân không phải là điều dễ dàng. Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã hiểu rõ doanh nghiệp tư nhân là gì cũng như các đặc điểm pháp lý và thủ tục thành lập theo quy định của pháp luật.
Nếu bạn đang có kế hoạch thành lập công ty tư nhân, Thuế Quang Huy sẵn sàng hỗ trợ bạn trong quá trình đăng ký thành lập doanh nghiệp. Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi đảm bảo hoàn thành mọi thủ tục nhanh chóng, tiết kiệm chi phí, giúp bạn khởi đầu thuận lợi và phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh đầy cạnh tranh hiện nay. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn miễn phí!
*Nguồn tham khảo:
(1): https://nhandan.vn/tao-dieu-kien-de-kinh-te-tu-nhan-phat-trien-manh-me-hon-post797871.html
